ABD’li yetkililer, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’nun açıklamalarının ardından Gazze ateşkesi konusunda iyimserliklerini kaybetmeye başladı. Netanyahu, Biden yönetiminin ateşkes konusunda sunduğu teklifin sanıldığı kadar yakın olmadığını belirtti. Bu açıklama, anlaşmanın geleceği üzerindeki belirsizliği artırdı.
Hamas militanlarının, biri İsrailli-Amerikalı olmak üzere altı rehineyi öldürmesinin ardından, Gazze’de ateşkes sağlanması ve rehinelerin serbest bırakılması için aciliyet daha da arttı.
Bir telefon görüşmesinde gazetecilere konuşan Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby, “Hafta sonu yaşananlar, bu sürecin ne kadar acil olduğunun altını çiziyor” dedi. Kirby, Hamas’ı rehinelerin öldürülmesinden sorumlu tutarak kınadı, ancak ABD’nin Gazze ateşkesi için taraflar arasında arabuluculuk yapmaya kararlı olduğunu vurguladı.
ABD’nin Gazze Ateşkesi İçin Arabuluculuğu
ABD Dışişleri Bakanlığı, geçen hafta yapılan görüşmelerin olumlu geçtiğini ve artık bir anlaşmaya varmanın zamanının geldiğini açıkladı. Washington, Katar ve Mısır ile birlikte İsrail ve Hamas arasında bir anlaşmaya varılması için yoğun çaba sarf ediyor.
Katar, Netanyahu’nun hafta sonu yaptığı “kabul edilemez” açıklamaları eleştirerek, Gazze’deki ateşkes sürecini manipüle etmekle suçladı. Katar, Mısır ile tam dayanışma içinde olduğunu belirtti. Öte yandan, bazı İsrailli yetkililer, Mısır ve Hamas’ı yeterli baskıyı yapmamakla suçlayarak, Kahire’yi Gazze sınırındaki silah kaçakçılığına göz yummakla itham etti.
İsrail ve Hamas Arasındaki Görüşmeler Tıkanıyor
İsrail Başbakanı Netanyahu, İsrail güçlerinin Gazze’nin Mısır sınırındaki Philadelphi Koridoru’ndan çekilmeyeceğini net bir şekilde belirtti. Mısır ve Hamas ise bu talebe kesin olarak karşı çıktı.
Gazze-Mısır sınırı boyunca uzanan 14 kilometrelik Philadelphi Koridorunda İsrail güvenliğin korunması için yoğun çaba göstermektedir. İsrail Başbakanı Netanyahu, Hamas’ın yeniden silahlanmasını engellemek amacıyla Philadelphi Koridoru’ndaki askeri varlığını süresiz sürdürmekte ısrar ederken, Mossad şefi David Barnea da dahil olmak üzere İsrailli müzakereciler, belirli koşullar altında bu bölgeden çekilmeye istekli olduklarını ifade etti.
ABD, İsrail’in Philadelphi Koridoru’ndan aşamalı olarak çekilmesini içeren bir ateşkes planı önerdi. Bu plana göre, ilk aşamada altı hafta boyunca İsrail güçlerinin azaltılması ve ikinci aşamada operasyonel gözetim tedbirleriyle tamamen geri çekilmesi planlanmaktadır.
Netanyahu’nun kamuoyuna yaptığı açıklamalar, devam eden müzakerelerle çelişiyor gibi görünmektedir. Bu durum, anlaşmayı siyasi nedenlerle geciktirmeye ya da bozmaya çalıştığı eleştirilerini beraberinde getirmiştir. Hem İsrail hem de Mısır tarafından bu tutum eleştirilmektedir.
Kirby ve ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matt Miller, ABD’nin İsrail güçlerinin Gazze‘de uzun süreli bir varlığına karşı olduğunu dile getirdi. Ancak, ateşkesin ilk aşamasında İsrail güçlerinin koridorda bulunmasına ilişkin bir soru karşısında Kirby net bir yanıt vermekten kaçındı.
Biden Yönetiminden Gazze İçin Yeni Teklif
Son günlerde Biden yönetiminin taraflara bir “al ya da bırak” teklifi sunmaya hazırlandığı haberleri gündeme geldi. Kirby bu iddiaları yalanlayarak, “Kalan rehinelerin serbest bırakılmasını sağlayacak ve Gazze halkına acil yardım içerecek bir teklif üzerinde çalışıyoruz” dedi. ABD’nin Doha, Kahire ve İsrail ile sürekli temas halinde olduğunu da sözlerine ekledi.
Kirby, geçtiğimiz aylarda bir anlaşmanın yakın olduğu izlenimi vermesine rağmen, “Bunun kesin olduğunu hiçbir zaman söylemedim” diyerek eleştirileri reddetti ve taraflar arasındaki görüş farklılıklarının azaldığını düşündüğünü belirtti.
