İkinci Dünya Savaşı’nda Japon işgali altında kalan Filipinler, ortak Çin tehdidi sebebiyle Japonya ile savunma anlaşması imzaladı. Anlaşma, Güneydoğu Asya ülkesinde ortak tatbikatlar için Japon kuvvetlerinin konuşlandırılmasına izin veriyor.
Filipinli kuvvetlerin ortak muharebe eğitimi için Japonya’ya konuşlanmasına benzer şekilde izin veren Karşılıklı Erişim Anlaşması, Filipinler Savunma Bakanı Gilberto Teodoro ve Japonya Dışişleri Bakanı Yoko Kamikawa tarafından, Başkan Ferdinand Marcos Jr’ın tanıklık ettiği bir törende Manila’da imzalandı. Filipinli ve Japon yetkililer, anlaşmanın ülkelerin yasama organları tarafından onaylandıktan sonra yürürlüğe gireceğini söylediler.
Filipinler Savunma Bakanı Gilbert Teodoro, Japonya ile yapılan 2+2 dışişleri ve savunma görüşmelerinin açılışında yaptığı açıklamada, “Uluslararası hukuka dayalı, açık, kapsayıcı ve kurallara dayalı bir uluslararası düzeni sürdürmek amacıyla bugün bir güven belgesi imzaladık” dedi.
Güney Çin Denizi’nde “İkinci Thomas Sığlığı’nda “Çin ve Filipin kuvvetleri arasında kısa bir süre önce yaşanan çatışma nedeniyle Japon ve Filipinli yetkililer, “Çin’in tehlikeli ve tırmandırıcı eylemlerinden duydukları ciddi endişeyi” dile getirdiler. Bu işlek deniz geçidi, neredeyse tamamı Çin tarafından talep edilen ancak Filipinler, Vietnam, Malezya, Brunei ve Tayvan tarafından da kısmen itiraz edilen önemli bir küresel ticaret rotasıdır.
Taraflar yaptıkları ortak açıklamada, ihtilaflı sularda “uluslararası toplumun hukukun üstünlüğüne dayalı serbest ve açık uluslararası düzenin korunması ve güçlendirilmesinin önemini dile getirmesi” gerektiğinin altını çizdiler.
Pekin’de Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Lin Jian, “Asya-Pasifik bölgesinin askeri bloklara, hele hele blok çatışmalarını ya da yeni bir Soğuk Savaş’ı kışkırtan küçük gruplaşmalara ihtiyacı olmadığını” söyledi ve Japonya’ya İkinci Dünya Savaşı sırasında Filipinler dahil Güneydoğu Asya ülkelerinde yaptığı zulümleri hatırlattı.
Filipinler ile yapılan, gerçek mühimmatlı tatbikatları da içeren savunma anlaşması, Japonya’nın Asya’da imzaladığı ilk anlaşma olma özelliğini taşıyor. Japonya, benzer anlaşmaları 2022 yılında Avustralya ve 2023 yılında da İngiltere ile imzalamıştı.
Filipinler de dahil olmak üzere Japonya’nın Asya’daki komşularının çoğu, İkinci Dünya Savaşı’ndaki yenilgisine kadar Japon saldırganlığına maruz kaldı. Tokyo’nun askeri rolünü ve harcamalarını güçlendirme çabaları hassas bir konu olabilir. Ancak Japonya ve Filipinler, savunma ve güvenlik bağlarını istikrarlı bir şekilde derinleştirmiştir.
Japonya’nın Doğu Çin Denizi’ndeki adalar konusunda Çin ile uzun süredir devam eden bir toprak anlaşmazlığı var. Bu arada Çin ve Filipin sahil güvenlik ve donanma gemileri, geçen yıldan bu yana Güney Çin Denizi’nde bir dizi gergin çatışmaya karıştı.
