Rusya ile İran arasında insansız hava araçları (İHA) savaşı yaklaşık üç yıl önce Suriye’nin kuzeybatısında başladı. O dönemde, muhalif grupların kontrolündeki bu bölge ilk kez böyle bir tehditle karşı karşıya kalıyordu. İHA’lar, Heyet Tahrir el Şam (HTŞ) ve diğer rejim karşıtı grupların liderlerini hedef alıyordu.
Son zamanlarda ise bu ölümcül hava silahları, askeri tesisler ve tünellerin ötesinde, sivilleri ve çiftçileri hedef almaya başladı. Bu saldırılar, Türkiye ile Rusya arasında 2020 yılında imzalanan ve cephelerin korunacağını garanti eden ateşkes anlaşmasının geçerli olduğu bölgelerde gerçekleşiyor.
Suriye’de İHA Kullanımı Artıyor
Ukrayna’daki savaşı izleyenlere göre Moskova, Suriyeli müttefikleriyle birlikte Suriye’de FPV Kamikaze drone’larını (tek kullanımlık quadcopter tipi insansız hava araçları) kullanıyor. Bu, Ukrayna’daki teknolojinin Suriye’ye aktarıldığının açık bir göstergesi.
2020’den beri Suriye’nin güneyinde konuşlandırılan İHA’lar, rejim güçlerinin bu silahları etkin bir şekilde kullanmasını sağladı. Ancak kuzeybatı Suriye’de bu tehdit, sivillerin hayatını büyük ölçüde zorlaştırıyor. Yerel halk, İHA’lara karşı av tüfekleriyle mücadele etmeye başladı. Örneğin, Halep’in güneydoğusundaki Al-Nayrab köyünde yaşayan Ali Al Kayyal, bir İHA’yı av tüfeğiyle düşürmeyi başardı.
Siviller Üzerindeki Baskı Artıyor
Suriye’nin kuzeybatısındaki İHA saldırıları, sivil halkı korkutmaya ve geçim kaynaklarına ulaşmalarını engellemeye devam ediyor. Suriye Sivil Savunması (Beyaz Baretliler), 2024’ün ilk yarısında rejim, Rusya ve İran’a bağlı milislerin gerçekleştirdiği 392 İHA saldırısını belgeledi. Bu saldırılar sonucunda 13’ü çocuk, altısı kadın olmak üzere 38 sivil hayatını kaybetti, 150 kişi ise yaralandı.
Çiftçiler Üzerindeki Ekonomik Baskı
Cebel El Zaviye kırsalında yaşayan çiftçi Ali Al-Qawadi, İHA saldırılarının tarım alanlarına ulaşmayı zorlaştırdığını, bu durumun da bölgedeki ekonomik durumu olumsuz etkilediğini belirtiyor. Saldırılar özellikle Halep’in batısı, İdlib ve Hama’nın kırsal bölgelerinde yoğunlaşmış durumda.
FPV Kamikaze Dronları: Yeni Nesil Tehdit
Rusya, Ukrayna savaşında yaygın olarak kullanılan kamikaze İHA’larını Suriye’ye taşırken, İran ise bu teknolojiyi modifiye ederek bölgeye entegre etti. FPV drone’lar, düşük maliyetli olmalarına rağmen etkili ve ölümcül silahlar haline geldi. Bu drone’lar, özellikle siviller ve tarım arazilerine yönelik büyük bir tehdit oluşturuyor.
Kaynak: Hadia Al Mansour, Asharq Al-Awsat, Al-Monitor, Syria Untold ve Rising for Freedom Magazine için yazan Suriyeli serbest gazetecidir.
