Türkiye savunma ve havacılık sanayiine COVID19 pandemisinin etkileri konusunda mevcut durum ve gelecek öngörüsü başlıkları altındaki bir rapor yayınlandı. Raporda 2020 yılı cirolarında %30’lara varan azalma ve nakit akışında tıkanma bekleniyor.
Savunma ve Havacılık Sanayi İmalatçılar Derneği (SaSaD) tarafından 1 Ekim’de yayınlanan raporda yaşanmakta olan pandemi döneminin savunma ve havacılık sanayine etkilerinin Projeler, Tedarik, Finans, Lojistik, İşgücü (sağlık-çalışma ortamı, vb.) ve Yasal Mevzuat (teşvik, muafiyet, mücbir sebep, gümrük vergileri, vb.)açısından değerlendirmesi yapıldı..
2020 CİROLARINDA %30 AZALMALAR BEKLENİYOR
Yayınlanan raporda, “tedarik ve üretim süreçlerinde zorluklarla karşılaşmalarına karşın, aldıkları tedbirler çerçevesinde teslimatlarının devamını sağlayabildikleri ancak 2020 yılı cirolarında %30’lara varan azalmalar bekledikleri görülmektedir.” ifadeleri yer aldı.
Rapor verilerinden yola çıkarak savunma ve havacılık sektöründe yaşanmakta olan ve öngörülen ciro + nitelikli personel göçü + finansman zorlukları konularında yetkili makamlardan acil çözüm/destek gereksinimini olduğu değerlendirilmektedir.
Yaşanan zorluklar ise roparda şöyle sıralandı :
-Ham malzeme (çelik, alüminyum) tedarikinde sıkıntılar
-Yurtiçi/yurtdışı tedarikçilerden gelen Cezasız Süre Uzatımı talepleri
-Ani/plansız sokağa çıkma yasağı dönemlerinde yaşanan lojistik duraklamalar
-Savunma firmalarına tanınan sokağa çıkma yasağından muafiyete karşın, kontrol noktalarında yaşanan güçlükler
-Gümrüklerde yaşanan gecikmeler-Bazı kamu kurumlarının tedbir amaçlı çalışmayı durdurması
-Yurtdışı testlerde gecikmeler
-Seyahat kısıtlamaları
-Personel psikolojisi, moral ve verim düşüklüğü
-Uçuşların azalması; kargo ve navlun ücretlerinin artması
Raporda bu zorluklara karşı önerilen çözüm yolları ise vardiya sistemine geçiş; aynı anda çalışan sayısını azaltılması, hafta sonu mesaileri ve uzaktan/evden çalışma.
NAKİT AKIŞINDA TIKANMA VAR
Savunma sanayii ekosistemi içinde en büyük riskin, “nakit akışında
yaşanabilecek bir tıkanma olduğu değerlendirlen raporda, sipariş iptal ve ötelemelerinin yanı sıra teslimatların gecikmesinden kaynaklı olarak da cirolarda düşüş beklendiği kaydedildi.
Teslimat yapılmadığı için, tahsilat planlamalarının geciktiği beliritlen raporda, “Satışların düşmesine istinaden tahsilat tutarları azalmıştır. Buna rağmen hammadde siparişlerine yapılan ödemeler devam ettiği için nakit akışı olumsuz etkilenmiştir.Covid19 dönemi öncesi, 2019 ortasından beri nakit akışı sıkıntısı yaşamaktayız; tahsilat/finansman sıkıntılarını sadece Covid’e bağlayamayız.” dendi. .
SAVUNMA, HAVACILIK VE GEMİ İNŞA SANAYİİNDE SİPARİŞLERİN AZALMASI DEVAM EDİYOR
Savunma sanayii, Havacılık yan sanayii ve Gemi inşa sanayiinde COVID-19 sonrası gelişmelerde raporda yer aldı. Covid etkisi ile savunma sanayii siparişlerinin ötelenerek devam ettiği ifade edildi. Havacılık sanayiinde farklı firmalarca %25-70 arası havacılık siparişlerinde azalma beyan edildiği belirtildi.
özellikle S400’ler ile ilgili olarak JSF Projesi kapsamında Türk sanayiinin alacağı iş payında (bugüne kadar 1,1 milyar $ ihracat gerçekleşti; toplam ~5,5 milyar $ iş potansiyeli) belirsizlik oluştuğu kaydedildi.
Gemi inşa sektöründe askeri projeler devam etmekle birlikte; ticaride önemli sipariş ötelemeler yaşandığı, süreç tam olarak düzelmediğinden, bu etki proje takvimlerinde ilave gecikmelere de neden olabileceği belirtildi.Gemi onarım taleplerinde yaşanan iptaller ve ötelemeler nedeniyle tersane cirolarında %50’lere varabilecek dikkat çekici düşüşler şaşırtıcı olmayacaktır.
Kaynak: Savunma ve Havacılık Sanayi İmalatçılar Derneği (SaSaD)
