Afrika Boynuzu’ndaki iki rakip hava otoritesi, bölgeden geçen havayolları için potansiyel olarak tehlikeli koşullar yaratıyor.
30 yılı aşkın bir süredir iç savaşın sürdüğü Somali üzerinden geçen uçakların pilotları, Somali’deki rakip kontrolörlerden ve kuzeyde kendini Somaliland olarak ilan eden bölgeden çelişkili talimatlar alıyor. Sorun, Somaliland’ın başkenti Hargeisa’ya yaklaşık 150 deniz mili mesafede uçan uçakları etkiliyor.
Bölgenin resmi hava trafik kontrol (ATC) otoritesi Somali’nin başkenti Mogadişu’da bulunuyor ve bu şehir aynı zamanda bölgenin uçuş bilgi bölgesine (FIR) adını veriyor. Ancak, havayolu operatörlerine risk verileri sağlayan Yeni Zelanda merkezli OPSGROUP, “Mogadişu FIR’ı içinde uçan uçakların, aynı frekanslarda ikinci bir kontrolör tarafından yönetildiğine ve çelişkili talimatlar verildiğine dair en az 10 rapor aldıklarını” belirtiyor.
“Mürettebat, sektör kontrolöründen gelmeyen tırmanma ve alçalma izinleri aldı.”
Bu sorunun temelinde, Somali ile Somaliland arasındaki siyasi anlaşmazlık yatıyor. Somaliland, uzun süren iç savaşın ardından ortaya çıkan, ancak uluslararası alanda tanınmayan bir bölge olarak biliniyor. Bu yılın başlarında her iki taraf da Mogadişu FIR’ı üzerinde yetki iddiasında bulunmuştu.
OPSGROUP, sorunun “şu ana kadar sadece üst uçuşlarla sınırlı olduğunu, ancak Somaliland’ın Mogadişu’dan üst hava sahasını kontrol etmeye çalıştığını” raporluyor.
Şubat ayında bir askeri uçağın hava sahasını ihlal etmesi ve Somaliland’ın Kızıldeniz kıyısındaki liman haklarıyla ilgili Etiyopya ile yaşanan tartışmalar sonrası durum daha da kötüleşti.
Bu olaylara karşılık olarak Somaliland, Mogadişu FIR’ına girişleri reddetmeye başladı ve Somali hava sahasını artık tanımadığını açıkladı. Farklı kontrolörlerden gelen çelişkili talimatlar, havayolları için ciddi riskler yaratıyor.
IATA, Somali Sivil Havacılık Otoritesinin, çelişkili ATC talimatlarıyla karşılaşan havayolları için bir NOTAM yayınlayacağını ve pilotların, izinleri doğrulamak amacıyla uydu iletişimi gibi alternatif kanallar aracılığıyla Mogadişu Kontrol ile iletişim kurmalarını önerdiğini duyurdu.