Sudan’da Hızlı Destek Gücü (RSF) adlı paramiliter grup darbe girişiminde bulundu.Grup, başkanlık sarayı, genelkurmay başkanı konutu ve Hartum Uluslararası Havalimanı’nda denetimi ele geçirdiğini duyurdu.
Sudan Ordusundan yapılan açıklamada darbe girişimine karşı direnildiği belirtildi. Hızlı Destek Gücü (RSF) adlı silahlı grup ise ordunun kendilerine saldırdığını bunun üzerine harekete geçtiklerini iddia etti.
RSF, ülkenin kuzeyindeki Merowe ve El-Obeyd şehirlerindeki havalimanlarında da denetimi ele geçirdiğini duyurdu. RSF ve ordu güçleri arasında çatışmaların devam ettiği bildirildi.
Öte yandan uluslararası havayolu şirketleri Sudan’a ve Sudan’dan yapılan uçuşları durdurduklarını açıkladı.
Sudan Hava Kuvvetleri de RSF hedeflerine yönelik operasyonlar düzenliyor. Ülkedeki bazı medya kuruluşları başkent Hartum üzerinde uçan savaş uçaklarının görüntülerini yayınladı. Sosyal medyaya düşen görüntülerde başkent Hartum üzerinde Mig-29 savaş uçaklarının bazı hedeflere ateş açtıkları görülüyor.
Sosyal medya görüntülerinde Sudan’ın Merowe Hava Üssü’nde Sudan Hızlı Destek Kuvvetleri (RSF) tarafından ele geçirilen Mısır MiG-29 savaş uçakları görüntüleri yayımlandı. Bazı açık kaynaklar, Mısır askerlerinin RSF tarafından Merowe Hava Üssü’nde esir alındığını bildiriyor.
Çatışmalarda Hartum Uluslararası Havalimanı’nda büyük hasar olduğu bildiriliyor.Geliş terminali park alanında bekleyen bazı uçakların yandığı belirildi.
ŞİDDETİ DURDURUN
Aralarında ABD, Rusya, Mısır, Suudi Arabistan, Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler’in de bulunduğu uluslararası güçler ve kurumlardan çatışmaların bitirilmesi çağrısında bulunuldu.
RSF HIZLI DESTEK GÜÇLERİ
İnsan hakları ihlalleri ile tanınan paramiliter grup olan Hızlı Destek Güçleri (RSF) General Mohamed Hamdan Dagalo tarafından yönetilmektedir.
Grup, Haziran 2019’da bir oturma eyleminde 120’den fazla göstericiyi öldürmek de dahil olmak üzere vahşet suçları işlemekle suçlanmaktadır. RSF, 2013 yılında oluşturuldu ve çoğunlukla Darfur’daki isyancıların acımasız bir şekilde bastırılmasından sorumlu olan kötü şöhretli Janjaweed milislerinden oluşuyor.
Yaklaşık 40.000 RSF üyesi 2015 yılında Yemen’de Suudi öncülüğündeki askeri müdahaleye katıldı. Ayrıca RSF savaşçıları Libya’ya da gönderildi.
ÇATIŞMALARIN ARKA PLANI
Sudan’da RSF’yi orduya entegre etmek için bir plan hazırlandı. Ancak General Dagolo ile fiilen ülkenin cumhurbaşkanı olan General Abdel Fattah al-Burhan, entegre kuvvetin zamanlaması ve liderliği konusundaki anlaşmazlık nedeniyle süreç gecikti.
Sudan Ekim 2021’deki darbeden bu yana bir generaller konseyi tarafından yönetiliyor. Anlaşmazlığın merkezinde bu iki asker bulunuyor.
Cumartesi günü yaşanan şiddet olayları, ülke genelinde yeniden konuşlanan RSF üyeleri ile ordu arasındaki gerilimin ardından ortaya çıktı. Sudan Ordusu yeniden konuşlandırmayı bir tehdit olarak algıladı. Durumun çözülebileceği umutlarına rağmen, bu mümkün olmadı ve Cumartesi sabahı durum şiddete dönüştü. İlk ateşi kimin açtığı belirsiz, ancak şiddetin zaten istikrarsız olan durumu daha da kötüleştirebileceği endişesi hakim.
RSF’nin 100 bin kadar silahlı gücü olduğu sanılıyor. Gelinen noktada hem ordu hem de RSF birbirlerini saldırıları başlatmakla suçluyor.
Uzun süredir hüküm süren Başkan Omar el-Beşir, büyük sokak protestoları sonrasında 30 yıllık yönetimi 2019 yılında devrildi. Sudan Ordusu onu görevden almak için bir darbe düzenledi. Ancak siviller demokratik yönetim yönünde atılacak adımlarda rol talep etmeye başladı. Sonunda ortak bir askeri-sivil hükümet kuruldu ancak bu hükümet Ekim 2021’de başka bir darbeyle devrildi. O zamandan bu yana Orgeneral Burhan ile General Dagalo arasındaki rekabet kızıştı.
Aralık 2021’de sivillere yönetimi geri vermek için bir çerçeve anlaşması yapıldı. Ancak ayrıntıları kesinleştirmek için yapılan görüşmeler başarısız oldu.
Sudan’daki çatışmalar devam ederse ülke daha da parçalanabilir ve siyasi çalkantı daha da kötüleştirebilir. Çatışmalar tırmanırsa, sivil yönetime dönüşü teşvik etmede çok önemli bir rol oynayan diplomatlar, iki generali bir araya getirmesi zorlaşacak. Bu belirsizlik döneminde yine zarar gören Sudan halkı olacak.
