İnsansız sistemlerin yaygınlaşması ve elektronik savaşın yoğunlaştığı savaş alanları, iki buçuk yıldır süren Ukrayna savaşıyla askeri stratejistlere modern büyük çaplı savaşlar hakkında yeni dersler sundu.
ABD askeri istihbarat yetkilileri, İstihbarat ve Ulusal Güvenlik İttifakı (INSA) yıllık konferansında Kiev’in Moskova’nın işgaline karşı vatanını savunmasını izlerken hangi dersleri çıkardıklarını açıkladılar.
Ordu ISR (İstihbarat, Gözetleme ve Keşif) Görev Gücü Direktörü Andrew Evans, “Pentagon’da oturup inovasyon üzerine harika fikirler geliştirmek kolaydır. Ancak en iyi yenilikçiler, inovasyon yapmak zorunda olanlar, ertesi gün ölecek olan insanlardır,” dedi. Evans, Ukrayna’daki savaş alanındaki inovasyonun benzersiz olduğunu da vurguladı.
Asimetrik Savaş ve İnsansız Yeteneklerin Önemi
Rusya’nın büyük deniz filosunun, Ukrayna’nın neredeyse var olmayan donanmasına karşı zorlanmaması beklenirdi. Ancak savaş, daha küçük insansız su üstü gemilerinin ve kara saldırılarının, geleneksel bir donanmayı tehdit edebileceğini gösterdi. Donanma İstihbarat Direktörü Koramiral Karl Thomas, Slava sınıfı Moskva’nın Nisan 2022’de batırılması olayından alınan derslerin önemini vurguladı. Gemisavar füze savunmasının önemi de bu süreçte açıkça ortaya çıktı.
Thomas, Ukrayna’nın insansız yeteneklerinin etkileyici olduğunu ve Rus donanmasının Karadeniz’in doğu yakasına sıkıştığını belirtti.
Uzayda İstihbarat ve Ticari Görüntülerin Rolü
Uzay Kuvvetleri İstihbarat Başkan Yardımcısı Tümgeneral Gregory Gagnon, Ukrayna-Rusya çatışmasının önemli derslerinden birinin ticari uzaktan algılama sistemlerinin, istihbarat ve diplomasiye olan katkısı olduğunu ifade etti. Rusya’nın işgali öncesinde, ticari görüntüler sayesinde müttefikler arasında bilgi paylaşımı yapılabildi ve uluslararası destek kazanıldı.
Bilgi Savaşları: Sosyal Medya ve Propaganda
Bilgi operasyonları, savaşın önemli bir parçası haline geldi. ABD Deniz Piyadeleri Tuğgeneral William Wilburn, savaşın bilgi alanında yaşandığını ve sosyal medyanın her iki taraf için de mesaj yaymada kritik bir rol oynadığını söyledi. Bu bilgi operasyonlarının gelecekteki savaşlarda da etkili olacağı öngörülüyor.
Dronlar ve Elektronik Savaşın Geleceği
Ordu ISR Görev Gücü Başkanı Evans, Ukrayna savaşında ucuz insansız hava araçları ve gelişmiş elektronik savaş yeteneklerinin ön plana çıktığını belirtti. 500 dolarlık insansız hava araçlarının, 20 milyon dolarlık zırhlı araçları etkisiz hale getirdiğini söyledi. Elektronik savaşın sürekli yenilenmesi gerektiğini ve bu yeteneğin gelecekteki savaşlarda kritik rol oynayacağını vurguladı.
