Yunanistan, yaklaşık 3,5 milyar dolar maliyetle 20 adetlik ilk parti F-35A satın alacağını teyit etti. Bu karar, özellikle Ege’de Türk Hava Kuvvetleri’ne karşı önemli bir yetenek artışı sağlayacaktır.
Lockheed Martin, Atina’nın ABD hükümetinin Yabancı Askeri Satış programı kapsamında 20 adet konvansiyonel kalkış ve iniş (CTOL) F-35A versiyonu satın alma niyetini kesinleştiren bir Teklif ve Kabul Mektubu (LOA) imzaladığını doğruladı.
Yunanistan Savunma Bakanlığı’na göre, LOA, anlaşmanın toplam değerini yaklaşık 8.6 milyar dolara çıkaracak 20 ilave uçak için bir opsiyon da içeriyor. F-35’ler, 2028 yılından itibaren teslim edilmeye başlanacak.
Teklif ve Kabul Mektubu, yeni inşa edilen jetlerin söz konusu olduğunu açıkça ortaya koyuyor. Bu, Yunanistan’ın en son Blok 4 konfigürasyonundan veya en azından bu ilerlemelerden tam olarak yararlanma potansiyeline sahip olduğunu gösteriyor.
Blok 4, F-35’e çok daha fazla işlem gücü, yeni ekranlar, gelişmiş soğutma, yeni EOTS (Elektro-Optik Hedefleme Sistemi) ve DAS (Dağıtık Açıklıklı Sistem) elektronik-optik sensörler ve bir dizi ek silah gibi yeni yetenekler kazandıracaktır. Blok 4’ün en kritik yönü ise yeni bir radar ve Elektronik Harp Paketi olacaktır.
Ancak, bu yılın başında Blok 4 güncellemesinin “yeniden tasarlanması” gerekeceği ve bazı unsurların 2030’lara kadar erteleneceği açıklanmıştı. Bu da Yunanistan’ın ilk F-35’lerini Blok 4 iyileştirme menüsünün tamamını kullanamadan teslim alabileceği anlamına geliyor.
F-35’ler, Peloponnese yarımadasının kuzeybatısındaki Andravida’da konuşlandırılacak ve burada daha önce F-4E Phantom’ları uçuran 117. Filo tarafından işletilecek.
Yunanistan, eski model F-16’ları, Fransız yapımı Mirage 2000 savaş uçaklarının en azından bir kısmını ve halen tek bir filo tarafından kullanılan son F-4E Phantom’larını elden çıkarma planlarını açıkladı. Bu adım, Yunanistan’ın hava kuvvetlerini modernize etme çabasının bir parçası olarak görülüyor.
Yunanistan, eski Fransız Hava Kuvvetleri’nden alınan 12 uçak ve yeni inşa edilen altı uçak olmak üzere toplam 18 jetin ilk partisinden teslim almaya devam ediyor. Bu süreç, Yunanistan Hava Kuvvetleri için büyük bir modernizasyon dönemini işaret ediyor. Yunanistan, toplam 24 adet olmak üzere altı uçak daha yeni sipariş verdi ve en az 10 adet daha Dassault jeti satın alma planları olduğu bildirildi.
Yunanistan’ın F-35 Planları: Ege’deki Güç Dengesine Etkisi
Yunanistan’ın F-35 alımı, Ege’de uzun süredir devam eden Türk-Yunan anlaşmazlığında özel bir ironi oluşturuyor. Yunanistan’ın F-35 ile bağlantısı kurulmadan çok önce, Türkiye F-35 programında yer alıyordu. Teslimatlar başlamış ve pilotlar eğitimlerine devam ediyordu. Ancak, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemleri satın almaktan vazgeçmeyi reddetmesinin ardından 2019’da Müşterek Taarruz Uçağı programından dramatik bir şekilde çıkarıldı.
Türkiye, savaş uçakları açısından sayısal bir üstünlüğe sahip. Türk Hava Kuvvetleri, F-35’leri teslim almayabilir. Her ne kadar Washington’un bu konudaki tutumunun değişebileceğine dair işaretler olsa da, Türkiye, Milli Muharip Uçak KAAN, Silahlı İnsansız Hava Aracı ANKA-3 ve Bayraktar KIZILELMA SİHA’ları üzerinde çalışmalarını sürdürüyor.
Yunanistan medyasında çıkan haberlerde, Türk yerli silah geliştirme programlarının hayal ürünü veya propaganda olmadığı, aksine gerçek olduğu ve Yunan savunması için oluşturdukları tehditlerin ciddi olduğu vurgulandı. Yunanistan’ın F-35A alım süreci, Ege’deki hava üstünlüğünü sağlamak için kritik bir adımdır. Türkiye’nin F-35 programından çıkarılması, Yunanistan için stratejik bir avantaj sağlamış olsa da, Milli Muharip Uçak (MMU) KAAN programı yeni bir denge unsuru olarak ortaya çıkmaktadır.
Yunanistan’ın F-35A’lar için imzalayacağı sözleşme, Türkiye’nin F110 motorlarıyla güçlendirilmiş ilk KAAN Blok 10’larını 2028-2029 döneminde teslim alması durumunda, Türkiye’nin Ege’deki dengeleri korumasına yardımcı olacaktır. Ancak, KAAN programında gecikmeler yaşanırsa, Yunan Hava Kuvvetleri önümüzdeki on yılın ilk yıllarında inisiyatifi ele geçirecektir.
Ankara, Yunan Rafale’lerini dengeleyecek, ancak yine de F-35’in çok yönlü yetenekleriyle boy ölçüşemeyecek Eurofighter Typhoon’ları satın almayı talep etti. Ayrıca ABD’den 40 adet gelişmiş yeni F-16 Viper satın almayı ve mevcut 80 kadar F-16’yı Viper konfigürasyonuna yükseltmeyi planlıyor.
Rafale ve F-35’lerin kombinasyonu, Yunan Hava Kuvvetleri’ne dengeli bir filo sağlayacak ve tek bir kaynak ülkeye tamamen bağlı olmayacaktır. Yunanistan ve Türkiye’nin bir çatışmaya girmesi durumunda, gelişmiş ve modernize edilmiş F-16’lar tarafından desteklenen Rafale ve F-35’ler, kısmen dağınık ada üslerinden harekat yaparak uzun menzilli kara saldırı görevleri ve gemi karşıtı saldırılar da dahil olmak üzere Ege bölgesinde hava üstünlüğü elde edebilir.
Yunan F-35’leri, deniz unsurlarına ve kara hedeflerine saldırılarda ABD Hava Kuvvetleri, Finlandiya ve Japonya tarafından da sipariş edilen ve İtalya’nın da bazı F-35’lerini bu silahlarla donatacağını açıkladığı KONGSBERG Deniz Saldırı Füzesi’nin versiyonu havadan fırlatılan Müşterek Saldırı Füzesi’ni (JSM) kullanabilir.
Türkiye, yakın zamanda F-35’leri alamayacak olsa da, hayalet savaş uçağı NATO ve Avrupa bölgesinde hızla tercih edilen bir savaş uçağı haline geliyor. Lockheed Martin’e göre, 2030’lara gelindiğinde Avrupa’da 10’dan fazla ülke tarafından 600’den fazla F-35 kullanılıyor olacak.
Yunanistan’ın jet siparişi, F-35’in Avrupa’daki artan varlığını daha da güçlendirmektedir. Yunan Hava Kuvvetleri tarafından sahaya sürülmesi, özellikle Ege’de Türk Hava Kuvvetleri’ne karşı önemli bir yetenek artışı sağlayacaktır.
Kaynaklar: Yunanistan Hava Kuvvetleri, Yunan Estia gazetesi, THE WARZONE, C Savunma Dergi 15.sayı,
