Gazze Operasyon Sahası
İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) ve çeşitli Filistin milisleri arasındaki çatışmalar devam ediyor. Kuzey ve güney Gazze Şeridi’nde İsrail kuvvetleri devam eden operasyonlarda Zırhlı Tugay ve 35. Paraşütçü Tugayı çatışmalara girdi. Çatışmalarda Hamas savaşçılarının askeri ekipmanları ele geçirildi. IDF’nin 99. Tümenine bağlı 179. Zırhlı Tugay ve 612. Tümene bağlı Nahal Tugayı Beyt Lahia’da birkaç Hamas savaşçısıyla çatışmaya girdi. 215. Topçu Tugayı ve Nahal Tugayına destek verdi.
Hamas’ın askeri kanadı El Kasım Tugayları, Gazze Şeridi’nin orta ve güneyinde gerçekleştirdikleri saldırıları geri bölgelere döndükten sonra üst karargaha bildirdikleri, bu durumun İsrail güçleriyle çatışan bazı El Kasım Tugayları birimleri üzerinde komuta ve kontrol kaybına işaret ettiği iddia ediliyor.
İsrail kuvvetleri güney Gazze Şeridi’nde operasyonlara devam ettiği, 98. Tümene bağlı 35. Paraşütçü Tugayı Kalaşnikoflar, mühimmat, RPG’ler ve uzaktan patlayıcı aygıtlar da dahil olmak üzere bir silah deposunu ele geçirdi. İsrail basını 31 Aralık’ta 35. Paraşütçüler Tugayı’nın kuzey Gazze Şeridi’nden güney Gazze Şeridi’ne yeniden konuşlandırıldığını bildirdi.
Filistinli milisler, 5 ve 6 Ocak’ta İsrail’in Han Yunus’taki ilerleyişine karşı savunma girişiminde bulunmaya devam etti. El Kasım Tugayları, 5 Ocak’ta Beni Süheyle’de bir İsrail piyade birliğini pusuya düşürdü. Açıklamada çok sayıda İsrail askerini öldürüp ve yaraladığı belirtildi. Filistin İslami Cihadının askeri kanadı Kudüs Tugayları, 6 Ocak’ta Han Yunus yakınındaki bölgelerde ve Han Yunus’un merkezindeki İsrail kuvvetlerine hafif silahlar ve RPG’ler ile saldırıda bulundu. Filistin Kurtuluşu Demokratik Cephe’nin askeri kanadı Ulusal Direniş Tugayları, Han Yunus Mahatta yakınlarında İsrail zırhlılarını hedef alan el yapımı bir patlayıcıyı (EYP) ile saldırı gerçekleştirdi.
Han Yunus bölgesinde 89. Komando Tugayı’na bağlı Egoz birimi 6 Ocak’ta Han Yunus’ta birçok baskın düzenledi. Egoz Birimi, Hamas’ın Doğu (Han Yunus) Taburu komutanının evine baskın düzenledi. IDF, baskının sonuçları hakkında ayrıntılı bilgi vermedi. İsrail’in özel kuvvetleri arasında yer alan Egoz Birimi, özellikle saha istihbaratı, keşif, ve özel operasyonlara yönelik yeteneklere odaklanmış birimlerden biridir. İsmi “Fındık” anlamına gelir ve birimin ambleminde bir fındık kabuğu bulunur. Egoz Birimi’nin görevleri arasında derin gerilla savaşı, düşman hatları arkasındaki operasyonlar, istihbarat toplama, özel keşif görevleri ve özel kuvvet operasyonları bulunmaktadır.
El Kasım Tugayları, 21 Aralık’tan bu yana Gazze Şeridi’nden İsrail’e yalnızca üç roket saldırısı düzenledi. Bu durum Hamas’ın roket kabiliyetinin ciddi şekilde azaldığını gösteriyor. El Kasım Tugayları, 21 Aralık’ta Holit ve Tel Aviv’i hedef alan iki, 1 Ocak’ta da Tel Aviv’i hedef alan bir roket saldırısını üstlendi.
Hamas yönetimindeki Gazze Sağlık Bakanlığı, 6 Ocak’ta El Şifa Hastanesi’ndeki bazı ameliyathanelerin yeniden faaliyete geçtiğini bildirdi.
ABD DIŞİLERİ BAKANI : SİVİLLERİN ZARAR GÖRMESİNİ ÖNLEMELİYİZ
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, 9 Ocak’ta İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ve İsrail Savaş Kabinesi ile Tel Aviv’de bir araya geldi. Blinken, Gazze Şeridi’nde sivillerin zarar görmesini önleme ve sivil altyapıyı koruma ihtiyacını vurguladı. Blinken ve Netanyahu ayrıca İsrailli rehinelerin serbest bırakılması ve Gazze Şeridi’ndeki sivillere yönelik insani yardımın artırılması çabalarını da ele aldı.
ATEŞKES GÖRÜŞMELERİ TEKARAR BAŞLADI
İsrail ve Mısır heyetleri, rehinelerin serbest bırakılması ve ateşkes anlaşmasına ilişkin müzakerelerin yeniden başlatılması konusunu görüşmek üzere 9 Ocak’ta Kahire’de bir araya geldi. İsrail ile Hamas arasındaki dolaylı görüşmeler, İsrail’in Beyrut’ta Hamas Siyasi Bürosu Başkan Yardımcısı Salih el Aruri’yi öldürmesinin ardından 2 Ocak’ta dondu.
İSRAİL – LÜBNAN HİZBULLAHI ÇATIŞMA SAHASI
Lübnan Hizbullah’ı, 9 Ocak’ta İsrail’in Safed kentindeki İsrail ordusunun kuzey karargahını hedef alan tek yönlü insansız hava aracı ve roket saldırısı düzenledi. Saldırının, İsrail’in Hamas Siyasi Bürosu Başkan Yardımcısı Salih el Arouri’yi ve Lübnan Hizbullahı Radwan Birimi Komutan Yardımcısı Wissam Hasan el Tawil’i 2 ve 8 Ocak’ta öldürmesine misilleme olduğu bildirildi. İsrail ordusu radyosu, İHA’nın imha edildiğini ve ölü ya da yaralı olmadığını açıkladı.
Radwan Birimi, güney Lübnan’daki operasyonları yönetiyordu. Lübnan Hizbullahı, Tawil’in Radwan Birimi’nin komutanı olduğunu yalanladı. Radwan Birimi, Devrim Muhafızları Kudüs Gücü tarafından kurulmuş ve grubun İsrail topraklarına sızmaya odaklanan özel harekât kuvvetleri birimidir. İsrail medyasına göre Radwan Birimi’nde bulunan Sabeerin Komando Taburuna İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü tarafından askeri ve mali destek sağlandığı bildirildi.
İsrail, Tawil’in güney Lübnan’da ölümüyle ilgili olarak, Lübnan Hizbullah’ının BM Güvenlik Konseyi’nin 1701 sayılı Kararına uymadığını iddia etti. Bu karar, 2006 İsrail-Hizbullah Savaşı’nı sona erdirmişti. İsrailli yetkililer, İsrail’in BMGK’nin 1701 sayılı Kararını uygulamak ve Lübnan Hizbullah’ın askeri birimlerini Litani Nehri’nin kuzeyine çekmek için diplomatik bir anlaşma talep ettiklerini belirtti.
Lübnan Hizbullahı ve İran destekli milisler, 9 Ocak’ta güney Lübnan’dan kuzey İsrail’e dokuz saldırı daha düzenledi. Tanksavar güdümlü mühimmat ve roketlerle İsrail kuvvetlerinin askeri altyapıyı ve gözetleme ekipmanlarını hedef aldı. İsrail Hava Kuvvetleri, Güney Lübnan’daki Yaroun ve Kafr Kila’daki Lübnan Hizbullahı karargahları ve askeri altyapıyı hedef alan hava saldırıları düzenledi.
İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), Güney Lübnan’daki İnsansız Hava Araçları Komutanı Ali Hüseyin Burji’yi 9 Ocak’ta güney Lübnan’a düzenlenen bir hava saldırısında öldürdü. Burji, İsrail-Hamas savaşının başlamasından bu yana, 9 Ocak’ta IDF Kuzey Komutanlığı karargahına yapılan düzinelerce insansız hava aracı saldırısından sorumlu olduğunu bildirdi.
İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile 9 Ocak’ta yaptığı görüşmede İsrail’in en büyük önceliğinin, yerinden edilmiş İsrail vatandaşlarının kuzey İsrail’deki evlerine dönmelerine olanak sağlamak olduğunu yineledi. Gallant, 4 Ocak’ta İsrail ve Lübnan Hizbullahının, İsrail’in İsrail-Lübnan sınırı etrafındaki güvenlik kaygılarını giderecek ve İsrail vatandaşlarının kuzey İsrail’deki evlerine dönmelerine izin verecek diplomatik bir çözüm bulmaları için çok az zamanları kaldığı konusunda uyardı.
İSRAİL’İN SAVAŞ SONRASI GAZZE PLANI?
İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, 4 Ocak’ta gazetecilere, Hamas’la savaş sona erdikten sonra Gazze’nin yönetimine ilişkin ülkesinin planlarını açıkladı. Plan, şu anda sadece ana hatlarıyla kamuya açıklandı.
İsrail, Gazze Şeridi’nde “operasyon yürütme hakkını saklı tutacak” ve kimsenin İsrail’e tehdit oluşturmadığından emin olacak. İsrail’in, son 20 yıldır hayatın bir gerçeği olan Gazze Şeridi’ne mal girişi üzerindeki katı kontrolü devam edecek. İsrail, Mısır ve ABD; Mısır ile Gazze arasındaki sınırın güvenliğini sağlamanın yolları üzerinde birlikte çalışacaklar; bu, tünel sorununun kesin olarak çözülmesi anlamına da gelecek.
Ancak plan, üstü kapalı bir ifadeyle “Gazze Şeridi’nin iyileştirilmesi” olarak adlandırılan şeyin sorumluluğunu üstlenecek “çok uluslu bir görev gücü” oluşturulmasında yabancı oyunculara (ABD’nin yanı sıra Avrupa ve Arap hükümetlerine) önemli bir rol verilmesini öngörüyor. Diğer bir ifadeyle bu ülkelerden yıkıma uğramış alanın tamamını yeniden inşa etmeleri beklenecek. Önceki yatırımlarının (hastaneler, okullar ve üniversiteler) son üç aydaki yıkımını izleyen ülkeler için, özellikle de AB ve Körfez ülkeleri için, bu hiç de cazip bir seçenek değil.
Gallant’ın “dört köşeli” planında Filistin unsuru belki de en belirsiz olanı. “Bölgeyi kontrol eden varlığın, Gazze’deki mevcut idari mekanizmanın (sivil komiteler) kapasitesini geliştireceğinden” bahsediliyor. Basında çıkan haberlere göre, bu yerel komitelere yapılacak tüm atamaların İsrail tarafından onaylanması gerekecek. Hamas’a açıkça bir rol biçilmiş değil ama Batı Şeria’da bulunan Filistin Yönetimi ve onun lideri Mahmud Abbas’a da (en azından şimdilik) hiçbir görev verilmedi. Uzmanlar plan Batı Şeria’daki modeli Gazze’de kopyalamaya çalışıyorlar ama bunu organize siyasi fraksiyon olmayan biriyle yapıyorlar. Gazze’nin ileri gelenlerinden oluşan yerel komitelerin görevlendirilmesi, Gazze Şeridi’nin siyasi olarak Batı Şeria’dan ayrılmasına da yol açacaktır. ABD’li yetkililer, planının henüz İsrail’in resmi teklifi olmadığını belirterek, plana pek de hevesli görünmüyor.
Kaynak: İsrail Savunma Bakanlığı, Hamas Basın Merkezi, Middleeasteye, Aljazeera, Times of Israel, Haaretz, Reuters, AP, Anadolu Ajansı, AFP, Filistin resmi ajansı WAFA, OSINT, ISW-CTP, Şarkul Awsat, BBC Türkçe,
