SAHA MBA Üst Düzey Bürokratları ve Sektör Liderlerinin Katılımıyla Gerçekleştirilen Zoom Toplantısında ASELSAN’ın Hava Savunma Stratejisi Sunuldu.
22 Nisan 2024 Pazartesi günü düzenlenen Zoom toplantısında ASELSAN Genel Müdürü Ahmet Akyol, SAHA MBA Üst Düzey Bürokratları ve Sektör Liderlerine hava savunma sistemleri hakkındaki gelişmeleri aktardı. Akyol, sunumunda modern hava savunma konseptinin temel unsurlarını ve ASELSAN’ın bu alandaki katmanlı çözümlerini anlattı.
Akyol, ASELSAN’ın 1990’lı yıllarda KMS (Kaideye Monteli Stinger) projesiyle başlattığı katmanlı hava savunma sistemlerinde bugün geldiği noktada uçtan uca tüm katmanlarda kullanıcılara son teknoloji çözümler sunabildiğini vurguladı.
1.KATMAN (ÇOK ALÇAK İRTİFA 5 KM)
KORKUT, modernize AIC ve İHTAR Anti-Drone sistemlerinin envanterde olduğunu vurgulayan Akyol, yeni sistemlerin envantere gireceğini söyledi.
Modernleştirilmiş Ateş İdare Cihazı (AİC) ve çekili top sistemlerinden oluşan Alçak Hava Savunma Sistemi TSK envanterinde bulunuyor. 35 mm çekili hava savunma toplarının elektronik alt bileşenleri modernizasyon çalışmalarıyla yenilendi. Bu modernizasyon kapsamında toplara parçacıklı mühimmat atma yeteneği kazandırıldı ve atış ve komuta kontrolleri AİC tarafından sağlanmaya başlandı. AİC, ASELSAN üretimi MAR radarı, AKR atış kontrol radarı ve elektro-optik algılayıcılardan oluşuyor. Sistem ayrıca Hava Savunma Erken İkaz ve Komuta Kontrol Sistemi (HERİKKS) ile entegre edildi.
Akyol, çok alçak irtifada (5 km) özellikle parçacıklı mühimmat ağırlıklı bir yapıya sahip olduğunu belirtti. KORKUT sistemi hakkında da bilgi verdi. KORKUT üzerinde 35 mm’lik 2 top bulunuyor ve ATOM mühimmatıyla dakikada 1100 atım yapabiliyor. Bir bataryada 3x Lançer, 1x Komuta Kontrol aracı olmak üzere 4 araç bulunuyor. KORKUT’un hem paletli hem de lastik tekerlekli modelleri mevcut.
Akyol, ATOM mühimmatı için 7-8 yıllık AR-GE çalışması yapıldığını ve mühimmatın içinde 50.000 G basınç oluştuğunda çalışabilen programlanabilir bir elektronik yapı geliştirildiğini belirtti. Mühimmat 75.000 RPM hızla dönerek havada giderken algoritma ile 160 adet tungsten parçacık havada bir bulut oluşturarak hedefi etkisiz hale getiriyor.
Akyol, KORKUT’un özellikle ihracat açısından çok ilgi çeken bir ürün olduğunu ve drone’lara karşı en maliyet etkin çözümlerden biri olarak görüldüğünü vurguladı. KORKUT’a ciddi bir talep olduğunu da sözlerine ekledi.
Diğer Hava Savunma Sistemleri
Akyol, İHTAR Anti-Drone sistemi ve ŞAHİN 40mm’nin kısa mesafede drone imha sistemi olarak envanterde olduğunu ve GÖKBERK Mobil Lazer Sistemi’nin geliştirildiğini de söyledi.
- İHTAR İHA Önleme Sistemi: Sınıf-1 mini ve mikro İHA’lara karşı koruma sağlayan bu sistem, ACAR İHA radarı ile hava hedefini tespit edip sınıflandırıyor. İHA olarak sınıflandırılan tehditler elektro-optik kameralar ile takibe alınıyor ve karşı tedbir uygulanıyor.
- ŞAHİN 40mm Fiziksel İmha Sistemi: Mini/mikro İHA’ların imhası için geliştirilen bu sistem, Kritik Tesislerin Korunması, Sınır Güvenliği, Hava Savunma gibi alanlarda kullanılıyor. 700 metre menzile sahip ve Hava ve kara hedefleri için bilgisayar denetimli atış kontrol sistemine sahip.
- GÖKBERK Mobil Lazer Silah Sistemi: IDEF 2023 Fuarı’nda ilk kez sergilenen bu sistem, tehditlere karşı minimum 5 kW gücündeki lazer silahı ile fiziksel imha yeteneği sunuyor ve Kangal karıştırıcı alt sistemi ile işlevsel imha sağlıyor.
Yüksek Güçlü MikroDalga Sistemleri (HPM)
Akyol, HPM alanında bir süredir çalıştıklarını ve geliştirdikleri prototip sistem ile 500 metrede ticari bir drone’u düşürdüklerini söyledi. Akyol, yüksek güçlü bir elektromanyetik dalga göndererek drone, İHA, seyir füzesi veya helikopter gibi elektronik aletlerin entegre devrelerinin işlevini yitirmesini ve sistemin etkisiz hale gelmesini sağladıklarını belirten Akyol konuşmasına şöyle devam etti: “Geliştirdiğimiz HPM sistemi ile yaklaşık 500 metrede ticari bir drone’u etkisiz hale getirdik. Kabaca açıklarsam yüksek güçlü bir elektromanyetik dalga gönderiyoruz. Drone, İHA, seyir füzesi veya helikopter gibi özellikle yarıiletken taşıyan herhangi bir elektronik alete anlık olarak yüksek bir voltaj verdiğinizde entegre devrenin iş yapamaz hale gelmesini ve sistemin etkisiz hale gelmesini sağlıyor. Sürü olması da fark etmiyor, hasım sistem beam’in (hüzme) içerisinde kaldığı müddetçe her türlü elektronik alet etkisiz hale geliyor.”
2.KATMAN (ALÇAK İRTİFA 10 KM )
Akyol, alçak irtifada HİSAR-A sisteminin önemini vurgulayarak, “Özellikle Ukrayna savaşında görüldüğü gibi mobil Hava Savunma Sistemleri (HSS) ön plana çıkmış durumda” dedi.
Benzer şekilde GÜRZ Mobil HSS’nin de hem 35 mm top hem de füze kullanabilen bir platform olduğunu ve önümüzdeki dönemde envantere alınacağını belirten Akyol, “Hemen ardından GÖKDEMİR gelecek” ifadelerini kullandı.
GÜRZ Hava ve Füze Savunma Sistemi
GÜRZ, zırhlı 8×8 lastik tekerlekli platform üzerinde yer alıyor ve üstün teknolojik özellikleri ile öne çıkıyor. Sistem, İHA’lar, helikopterler, savaş uçakları ve havadan karaya atılan mühimmata karşı görev yapacak. GÜRZ Hava ve Füze Savunma Sistemi;
- 35 milimetre Hava Savunma Topu (Parçacıklı Mühimmat Ailesi ATOM, HEI, TP)
- 4 adet Çok Alçak İrtifa Hava Savunma Füzesi
- 4 adet Alçak İrtifa Hava Savunma Füzesi
- 4 adet Aktif Faz Dizili (AESA) Arama Radarı
- Atış kontrol radarı
- Elektro-optik algılayıcılar
- Veri bağı
gibi bileşenlerden oluşuyor.
Akyol, GÖKSUR ve GÜRZ’ün deniz platformu versiyonu üzerinde çalışmaya devam ettiklerini de sözlerine ekledi.
GÖKSUR ve GÖKDEMİR Hava Savunma Sistemleri
ASELSAN, yeni hava savunma sistemi GÖKSUR‘un mock-up’ı ilk kez IDEF’23 sırasında tanıtıldı. Savaş gemilerinde kullanılacak ASELSAN GÖKSUR, gemi-savar füzeleri, silahlı/silahsız insansız hava araçları, seyir füzeleri, savaş uçakları ve helikopterler gibi tehditlere karşı hava ve füze savunma görevinde kullanılacak.
Aselsan GÖKDEMİR Hava Savunma Sistemi ise TÜBİTAK-SAGE tarafından geliştirilen hava-hava füzeleri (Gökdoğan, Bozdoğan) füzelerini kara tabanlı platformdan fırlatabilecek. GÖKDEMİR Füze Fırlatma Aracı, 8 ila 12 adet arasında füze ateşleme kabiliyetine sahip. Norveç Kongsberg Defence & Aerospace (KONGSBERG) firmasının NASAMS hava savunma sistemine benzeyen GÖKDEMİR envantere girdiğinde Türkiye hava savunmada önemli bir yeteneğe sahip olacak.
3.KATMAN (ORTA İRTİFA 15 KM)
Hava Savunma Erken İkaz ve Komuta Kontrol Sistemi (HERİKKS) entegre KALKAN radarları ile kullanılan HİSAR-O ve HİSAR-U sistemleri bulunmaktadır. HİSAR-U sistemi, HİSAR-O’nun biraz daha uzatılmış versiyonudur.
Ahmet Akyol, “Burada özellikle ROKETSAN ile iyi bir iş birliğimiz var. Seri üretimleri devam ediyor. HİSAR-O’lar şu an envanterde ve adetlerini artırmaya çalışıyoruz.” dedi.
HİSAR-O Füzesi’nin muayene ve kabul faaliyetleri 4 Ocak 2024’te tamamlanarak TSK envanterine girmeye başladı. Orta İrtifa Hava Savunma Füze Sistemi (HİSAR-O), 25 km gibi daha uzun bir menzile sahiptir. Sabit birliklerin hava savunmasını sağlamak amacıyla geliştirilmiştir. HİSAR-O, Atış Kontrol Merkezi, FFS, Orta İrtifa Füzesi, Orta İrtifa Hava Savunma Radarı, Elektro-Optik Sistem, Erken İhbar Merkezleri Arayüzü Link-16 Sistemi ve Füze Taşıma ve Yükleme Sisteminden oluşmaktadır.
4.KATMAN (YÜKSEK İRTİFA 30 KM )
Türkiye’nin önemli bir stratejik yetkinlik kazandıracak SİPER Hava Savunma Sistemi bu irtifada görev yapacak.
“Envantere giriş öncesi son kabul prosedürleri işletiliyor” diyen Ahmet Akyol, “SİPER’de Block-2 ve Block-3 gelecek” dedi.
ASELSAN Genel Müdürü Ahmet Akyol, “En üstte de SİPER var. SİPER Ürün-1 envantere girmek için gün sayıyor, SİPER Ürün-2 ise yolda geliyor. Bunları bağladığımız RADNET projesiyle beraber bütün HSS alanımızı GÖKKUBBE diye tanımladık” ifadelerini kullandı.
İlk SİPER Blok 0’ın ilk test atışı Kasım 2021’de icra edildi. SİPER Ürün-1 Sisteminden Güdümlü Test Füzesiyle 100 km’yi aşan menzildeki hedefi 31 Aralık 2022’de başarıyla vurdu. Uzun menzilli bölge hava ve füze savunma sistemi için kilit öneme sahip olan SİPER Hava Savunma Sistemi’nin SİPER Ürün-2’nin ilk atışlı testi 26 Ağustos 2023’te gerçekleştirildi. Savunma Sanayii Başkanlığı tarafından, Hava ve Kara Kuvvetleri Komutanlığının ihtiyaçları kapsamında başlatılan “SİPER Ürün-1 ve HİSAR Projelerinin Seri Üretim Sözleşmeleri” 15 Aralık 2023’te imzalandı.
ASELSAN tarafından geliştirilen HERİKKS, Kara Kuvvetleri Komutanlığı ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı tarafından kullanılıyor. Hava savunma erken ikaz ve komuta kontrol sistemi (HERİKKS), taktik ve operasyonel seviyelerde hava savunma aktivitelerini yönetmek için geliştirilmiş bir komuta kontrol ve bilgi sistemidir. HERİKKS, hava savunma radarlarından alınan bilgileri birleştirerek gerçek zamanlı hava resmini oluşturur ve Tehdit Değerlendirme ve Silah Tahsis algoritması ile en uygun hedef-silah tahsislerinin yapılmasını sağlar. Sistem, 2001 yılından bu yana aktif olarak kullanılmaktadır.
ASELSAN Genel Müdürü Ahmet Akyol, GÖKKUBBE hava savunma sistemini açıklayarak, “Hava savunma döngüsünde radarlar, komuta kontrol sistemleri, haberleşme sistemleri, atıcı platformlar gibi birçok büyük sistem birlikte çalışıyor” dedi.
Türkiye’nin “Gök Kubbe” hava savunma sistemini İsrail’in Demir Kubbesi ile karşılaştıran yorumlar üzerine Akyol, “Demir Kubbe’den eksik yok. Hedef yurt sathına yaymak” dedi.
Akyol, “Demir Kubbe’yi bizden daha öne çıkaran, ‘Bizim şurada eksik olduğumuz bir şey var’ diyeceğimiz özel bir konu söyleyemem. Biraz o coğrafyanın durumu gereği, oradaki faaliyetler çok ön plana çıktı. Bunu Türkiye’nin bütün sathına yaymak, biraz daha genişletmek ve önümüzdeki dönem kurulumlarını tamamlamak bizim için bir hedef ama ciddi bir yetkinliği kazandığımızı söyleyebilirim” ifadelerini kullandı.
RADAR SİSTEMLERİ ÜZERİNDE ÇALIŞIYORUZ
ASELSAN, hava savunma sistemlerine ek olarak radar sistemleri üzerinde de çalışmalar yürütüyor. Bugün sadece bir hava savunma sistemi ortaya koymakla kalmadık, uçtan uca transistörlerine kadar millileştirme aşamasına geldiklerini söyleyen Akyol, “Bilkent Üniversitesi ile kurduğumuz AB Mikronano iştirakimiz ile birlikte Galyum Nitrat (GaN) tabanlı transistörleri Türkiye’de üretiyoruz. Bu sayede çok daha etkin radarlara sahip oluyoruz ” dedi.
Akyol, EIRS radarımızla Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) Türkiye’nin üzerinden geçerken 700 km gibi bir mesafeden takip etmeyi başardık. Bu da GaN teknolojisinin radarlara sağladığı gücü gösterdiğini söyledi.
ASELSAN, arayıcı başlıklarında da millileştirme çalışmaları yürütüyor. Safir ve Çinko Sülfür (ZnS) kubbeler, gimbal ve soğutucu gibi arayıcı başlıklarının tüm komponentleri Türkiye’de üretiliyor. Algoritmalar da yerli.
Milli dedektörlerimiz de arayıcı başlıklarına entegre edildi. Dedektörlerimizde kızılötesi ışımayı algılayan pikselleri üretmek için malzemelerimiz 1mm’nin 1000’de 1’i hassasiyetle işleniyor.
