Alman Donamasının ‘F125 Baden-Württemberg Fırkateyn projesi’ sorunlar sebebiyle donanmanın baş ağrısı olduğu iddia edildi. İlk iki fırkateyn geçen yıl deniz denemeleri için teslim alan donanma, ‘yanlış planlama ve boşa harcanan zaman konularında eleştiriliyor. İnsani görevler için tasarlanan fırkateynler gerçekten baş ağrısı mı?
F125 fırkateynleri farklı kılan başlıca özellik, üst düzeye getirilen otomasyon sistemleri. Otomasyon sayesinde 150 metre uzunluğundaki gemide görev alan mürettebat yalnızca 120 kişiyle sınırlı.Ancak denizde yapılan testler, tüm otomasyon sisteminin işlevlerinden sorumlu olan ‘elektronik beyinde’ büyük aksaklıklar olduğunu, özelikle de olmazsa olmazlarından radar sistemlerinin dengeli çalışmasının bir türlü ayarlanamadığını gösterdi.
Ancak uzmanlar, Baden-Württemberg firkateyninde tespit edilen asıl sorunun, geminin sürekli olarak sancak tarafına, yani sağa eğik durması olduğunu ve bu sorunun projelendirmede yapılan hatadan kaynaklandığını ve düzeltilmesi için tüm yapısının elden geçirilmesi gerekebileceğini belirtiyor.
Wall Street Journal’da yayınlanan bir yazıda, ” Gemi onarılabilse de, ellerinde gemisavar füzeler olan terörist gruplardan kendini koruyup koruyamayacağı belli değil. Ayrıca firkateynde sonar sistemi ve torpido tüpleri öngörülmediğinden, Baltık bölgesindeki Rus denizaltılarına karşı koyması da çok zor olacak. Tüm bunlar, Almanya’nın askeri yönetiminin zamanında yeni gemiyle ilgili taleplerini net olarak ifade edemediğini gösteriyor ” ifadelerine yer verildi.
Hemen aklımıza şu soru geliyor. ” Bu gemiler ne için tasarlandı ?” Alman Donanması için bu gemilerin biraz tartışmalı görevi var. Baden-Wurttemberg sınıfı gemiler “asimetrik tehditlerle mücadele etmek ve istikrar, kriz yönetimi, çatışma önleme ve uluslararası müdahale” operasyonlarını gerçekleştirmek için kullanılması gerekiyordu. Başka bir deyişle bu gemilerin temel savaş yeteneklerine sahip düşmanlara karşı değil, düşük tehditli ortamlarda kullanılması amaçlanmıştır. Dünyanın uzak bölgelerinde terörle ve korsanlıkla mücadele operasyonları ve Afet yardımı ve acil durum yardımlarında kullanılması düşünülmüş olabilir. Bu gemiler yüksek tehditli muharebe arenalarında bir filotillaya entegre edilebilir fakat birincil görevlerde kullanılması tartışmalı.
Alman Donanması için uzun yıllar sürmesi beklenen ‘düşük seviye görevler’ için böyle bir gemi tasarlamak gerçekçi görünüyor. Fakat F125 fırkateynlerinden dört tane inşaa etmek bir düzine korvete sahip donanma için mantıksız geliyor. Bu gemilere harcanan bütçe Alman donanmasında görev yapan F124 Sachsen sınıfı fırkateynlere harcansa daha uygun olur.Sachsen sınıfı gemiler hem daha etkin ve düşük maliyetli.
Ayrıca ana karadan uzak uzun görevlerde tüm yükü otomasyona yükleyerek az mürettebat ile yapmak riskli görülüyor.Amerikan donanmasının uzun görevlerinde bulunan Arleigh Burke sınıfı destroyerlerin son yaşanan olaylarda personelin sayısı ve hazır olmasının önemi bir kere daha anlaşılmıştı.
F125 Baden-Württemberg Fırkateynleri çağımızın gerçekleri etrafında tasarlanmış bir gemi olarak görebiliriz.Alman donanması bu gemileri ana yüzey muharip gemisi olarak görmemiş, daha çok insani yardımlar, terör ve korsanlık alanlarında düşük tehditler için planlamış.Geminin üstünde öldürücü olmayan silahların bulunması daha insani amaçlar için tasaralandığını gösteriyor. Her ne kadar teknik problemler yaşasada bu tür gemileri bulundurmak bir donanma için iyi bir prestij olarak görülebilir.
‘UZAKLARA YARDIM ‘ İÇİN TASARLANAN 125 FIRKATEYNİN HİKAYESİ
Alman Deniz Kuvvetleri ana üsse dönmeden dünya çapında iki yıl görev yapacak savaş gemisini 1997 yılında planlanmaya başladı.Donanma tropikal kuşak olmak üzere dünyanın herhangi bir yerinde yılda 5 bin saat çalışabilecek yeni fırkateyn taleb ediyordu. Tasarlanan F125 fırkateyninin ana görevi, ağ merkezli sisteme sahip olacak çok uluslu ortak operasyonlarda görev yapabilecekti. Fırkateyn 5 bin ton deplasmanda, Meko-D tasarımına dayanan yeni gizli gövde ve üst yapıya sahip olacaktı.
F125 fırkateyni seleflerine göre uzun deniz seyrüseferi ile daha az limana uğrayacaktı, bu sebeple gemilerin çok güvenilir şekilde çalışması ve personelin kendi kendine yetebilir olması gerekiyordu.
Projenin adı ‘ F125 Baden-Württemberg Fırkateyn ‘ programı oldu. Alman Donanması 1982 ve 1990 yılları arasında hizmete giren 8 adet ‘F122 Bremen sınıfı firkateyni ‘nin yerine F125 fırkateynini devreye almayı planladı. Bremen sınıfı fırkateynlerin 5 adeti emekliye ayrılmış 3 adeti aktif görevine devam ediyordu.
Alman Donanması, yeni fırkateynin çok rollü görevler, asimetrik tehditlere, kara hedeflerine saldırı silahları ve hava savunma teçhizatları ile donatılacağını fakat denizaltı savaşı sistemlerinin F125 fırkateynlerinde olmayacağını açıkladı.
Denizaltı savaş sistemlerinin olmaması askeri uzmanlar tarafından çok eleştirildi.Özellikle Baltık denizinde Rus denizaltı tehditine karşı zayıf kaldığı söylendi. Gemide bulunan iki helikopterin dışında denizaltı savaşı yapacak sistemlerin planlaması yapılmamıştı.
Tarihler 2007 yılını gösterdiğinde Alman Federal Savunma Teknolojisi ve Tedarik Bürosu ( BAAINBw) ile ThyssenKrupp ve ARGE F125 konsorsiyumu (Blohm, Voss ve Nordseewerke) arasında dört adet F125 Baden-Württemberg Fırkateyn yapımı için sözleşme imzalandı.
İlk fırkateyn ‘Baden-Württemberg‘in (F-222) inşası Mayıs 2011’de ThyssenKrupp’un Hamburg tersanelerinde başladı ve Aralık 2013’de gemi suya indirildi, yaşanan sorunlar sebebiyle tersaneye geri gönderilen gemi Alman donanmasına testler için 2018 yılında teslim edildi. İkinci fırkateyn Nordrhein Westfalen (F-223) Nisan 2015’de suya indirildi donanma 2018 yılında teslim aldı, Üçüncü fırkateyn ‘Sachsen-Anhalt’ (F-224) Mart 2016’da Programın son gemisi ‘Rheinland-Pfalz’ (F-225) Mayıs 2017’de suya indirildi. Gemilerin inşası ve testleri hala devam ediyor.
ilk Baden-Württemberg sınıfı fırkateyni (F-222) tüm testlerin tamamlanmasının ardından 17 Haziran 2019’da Marine Systems (TKMS) tesisinde düzenlenen törenle Alman Donanmasına teslim edildi.
TKMS’ye göre, sınıftaki ikinci gemi Nordrhein-Westfalen (F-223) bu yıl teslimata hazır olacak. Son iki geminin önümüzdeki 2 yıl içinde teslim edilmesi planlanıyor.
Fırkateynlerde 4 ayda bir değişen 105 ile 120 mürettebat görev yapmaktadır. Mürettebat sayısı önceki fırkateynlere kıyasla yüzde 50 daha azdır.Bu sayı yüksek ‘otomasyon’ seviyesi ile elde edilmektedir.Ayrıca gemide 50 tam teçhizatlı özel kuvvetler askeri ve 4 adet silahlı bot bulunmaktadır.
F125 Fırkateynin komuta kontrol ve sensörleri
Geminin Komuta ve silah kontrol sistemi olarak FuWES (Fuhrungs-Waffeneinsatz system) seçildi. Mart 2016’da tedarik için EADS ile sözleşme imzalandı. FuWES sistemi, gelecekteki ilave sistemlere uyum sağlamak için esnek modüler bir yapıya sahiptir.Komuta sisteminde İletişim link 11, link 16 ve link 22 ile sağlanmaktadır.Elektronik istihbarat için GEDIS RESM / CESM KORA-18 sistemi bulunmaktadır.Savaş yönetimi sistemi gemi için özel üretilmiş Atlas Elektroniğin OMADA konsolları ile işletilmektedir.
Geminin yüzey radar sistemi olarak HENSOLDT firmasının CASSIDIAN TRS-4D (AESA) deniz radarı ve MSSR 2000 (IFF) dost-düşman tanıma sistemleri seçilmiştir.TRS-4D radarı hava savunma ve yüzey operasyonlarında kullanılmak üzere tasaralanmıştır. Dönen anteni ile mekanik ve elektronik azimut taramayı birleştirerek, hedeflerin çok hızlı şekilde tespit edilmesini ve izlenmesini sağlar.Radar sistemi yazılım aracıyla programlanmış parametreleri müşterinin ihtiyaçlarına göre ayarlayabilir. Ayrıca geminin ömrü boyunca ortaya çıkan yeni tehditlere adapte edilebilir.Gemilere uygulanacak MSSR 2000 dost-düşman tanıma sistemi (IFF) en son IFF standartları “Mode S / Mode 5” ile çalışabilmektedir. NATO birilikleri ve müttefikleri IFF sistemlerini Mode 5 dönüştürme sürecindedir.
Entegre köprü ve navigasyon sistemleri için Ağustos 2008’de Raytheon firmasının Almanya’daki iştiraki olan Anschutz & Co ile anlaşıldı. Sistem iki adet X / S-band radar, iki adet elektronik tablo görüntüleme ve bilgi sistemleri (ECDIS), NautoConning navigasyon sistemi ve verileri mantıksal olarak okuyup gösteren altı adet çok fonksiyonlu konsoldan oluşuyor. Ayrıca köprü sistemi, rota planlama, gemi direksiyon ve kontrol ekipmanları, Raytheon lazer tabanlı çift MINS deniz ataletli navigasyon sistemi, iki adet veri dağıtım ünitesi, navigasyon sensörleri ve meteorolojik ekipman setini kapsamaktadır.
F125 Fırkateynin ana tahrik sistemleri
Gemi üsse dönmeden dünya çapında iki yıl görev yapacak şekilde tasarlandığından Hibrid Tahrik Sistemi yedekli ve geniş tutulmuştur. CODLAG kombine Dizel-Elektirik ve Gaz sistemlerinden oluşan güç sistemi mevcuttur. 1 adet General Electric LM2500 Gaz Türbini (20 MW), 2 adet Elektrik Motorları (her biri 4.7 MW), 4 adet MTU 20V 4000 M53B Dizel Jeneratörler (her biri 2.9 MW), 3 adet Şanzıman (her şaft için bir tane ve birer gaz türbini geçecek şekilde), 2 adet şaft, 2 adet kontrol edilebilir pervane ve 1 adet yay pimi (1 MW) olmak üzere toplamda 31600 kW (42964 hp) güç elde edilmektedir. Bu güç sistemi ile gemi maksimum 26 Knot deniz hızı yapabilmektedir.
F125 Baden-Württemberg Fırkateynlerinde silah sistemleri ise şöyledir:
1 adet OTOMALERA Leonardo 127 / 64LW (5 “/ 127mm / 64 kalibrelik) top, VULCANO güdümlü mühimmatı ateşleyebilen, çok daha uzun menzillere ulaşabilen ve nokta atış yapabilecek hassasiyete sahiptir.
2 adet Mk-141 füze fırlatıcı, 8 adet RGM-84 HARPON füzesi ve RIM-116 Rolling Airframe Füzeleri için 2 adet Mk-49 füze fırlatma sistemi gemilerde bulunmaktadır.Ayrıca 8 adet RBS-15 tüm hava koşullarında çalışabilen, çok amaçlı gemisavar ve kara hedeflerine kullanılabilen füze sistemi planlanmaktadır.
2 adet MLG27 27mm makineli tüfek sistemi ve 5 adet OtoMelara / Leonardo Hitrole-NT 12.7mm uzaktan kumandalı otomatik toplar yakın savunma için gemide bulunmaktadır.
Hangar kısımında iki adet NH-90 helikopteri barınabilen fırkateyn 490 m² büyüklüğünde uçuş güvertesine sahiptir. İki helikopter 790 km menzilde görev yapabilmektedir.
Kaynak: Seforces, Navaltoday, DP, Sputnik, TheDrive, Ajanslar, Bundeswehr, ZEIT ONLINE, Wilhelmshavener Zeitung,