Gabon’da darbe girişiminde bulunan askerler, Cumhuriyet Muhafızlarının başı General Brice Oligui Nguema’nın ülkeyi yöneteceğini duyurdular.
Devlet Televizyonu’ndan halka hitap eden 12 asker, Cumartesi günü Ali Bongo’nun zaferiyle sonuçlanan başkanlık seçiminin iptal edildiğini ve ülke sınırlarının kapatıldığını duyurdular. Devlet Başkanı Ali Bongo ev hapsine alındı.
Cumhurbaşkanı Bongo’nun kuzeni olan General Oligui Nguema, ülkeyi yönetmek üzere geçiş komitesinin başkanı olarak belirlendi.
Darbenin sebebi olarak Cumhurbaşkanı Bongo’nun on yılı aşkın süren yönetimine duyulan hoşnutsuzluğu ve yönetici elit içindeki yolsuzluk iddiaları gösteriliyor.
Birçok insan, darbeyi ülkenin kaynaklarından yararlanmakla suçlanan bir hanedanın sona erdiği şeklinde gördükleri için darbenin duyulmasının ardından kutlamalara katıldı.
Gabon ekonomisi büyük ölçüde petrol’e dayanıyor, ancak zenginlikten belirli bir kesim yararlanırken nüfusun büyük bir kısmı işsizlikle boğuşuyor. Ülkenin petrol ihracat geliri ve ekonomik eşitsizlikler, halkın hoşnutsuzluğunda önemli bir rol oynamıştır.
Darbe, farklı ülkelerden çeşitli tepkilere sebep oldu. Fransa darbeyi kınadı ve durumu yakından izliyoruz açıklaması yaptı. ABD endişelerini dile getirdi, Nijerya Cumhurbaşkanı ise bölgedeki otokrasi eğilimine atıfta bulundu.
Afrika Birliği darbeyi kınadı ve demokratik düzene dönüş çağrısında bulundu. Çin gibi diğer ülkeler de barışçıl çözüm çağrısı yaptı.
Avrupa Birliği Dış Politika Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, askeri müdahalenin Afrika’daki istikrarsızlığı artıracağını belirterek, “Bu Avrupa için büyük bir sorun” dedi.
BM Genel Sekreteri António Guterres, seçim sonrası krizi çözmek için devam eden darbe girişimini kınayarak askeri darbelere kesin bir şekilde karşı olduğunu vurguladı.
Bazı analistler, darbenin istikrarsızlığa yol açabileceğini ve gerçek niyetlerinin vatandaşların yaşamını iyileştirmekten ziyade yönetici elit içindeki güç mücadeleleriyle ilgili olabileceğini belirttiler.
Darbe, Cumhurbaşkanı Bongo’nun zafer ilan edildiği yakın tarihli seçimlerin ardından geldi.Muhalefet, oylamanın meşruiyeti konusunda endişelerini dile getiriyordu. Ana muhalefetin adayı Albert Ondo Ossa, birçok sandıkta adını taşıyan oy pusulalarının bulunmadığından şikayetçi olmuştu. Muhalefet, başkanlık yarışından çekilen bazı isimlerin hala oy pusulasında yer aldığını iddia etmişti.
Gabon’da faaliyet gösteren Fransız madencilik grubu Eramet ise güvenlik gerekçesiyle ülkedeki tüm faaliyetlerini durdurduğunu açıkladı. Eramet, ülkede yaklaşık 8 bin kişiyi istihdam ediyor.
Bongo ailesi, Gabon’da 53 yıldır iktidardaydı. Ali Bongo, babasının 2009 yılında ölmesinin ardından iktidara gelmişti.
