İsrail’in başkenti Tel Aviv ve bir çok şehire düzenlenen füze saldırılarına cevap veren İron Dome (Demir Kubbe) Hava Savunma sistemi füze görüntüleri dünya basınında ve sosyal medyada yer aldı. Havai fişek gösterisini andıran görüntüler ile dünya Demir Kubbe savunma sistemi roketleri nasıl önlediğini canlı canlı izledi. İsrail tarihinde ilk defa bu kadar yoğunlukta füze saldırısı yaşanıyordu. Peki bu saldırılarda İron Dome (Demir Kubbe) hava savunma sistemi ne kadar başarılı? Bu soruya ilerki zamanlarda doğru bir cevap bulacağız, fakat görünen yerleşim yerlerinde hasarın sınırlı olduğu. Bu yazımızda İron Dome (Demir Kubbe) hava savunma sistemi hakkında derlediğimiz haberleri bulacaksınız.

Gazze şeridinden iki gün gibi kısa bir sürede İsrail şehir ve kasabalarına 1.000 den fazla roket fırlattı. İsrail ordusunun İron Dome Hava Savunma Sistemi ve Tamir füzeleri sayesinde yıkım ve ölüm sınırlı oldu. Yaklaşık 11 Gün süren İsrail ile Hamaslı gruplar arasında süren çatışmada Gazze’den İsrail’e 4,369 roket atıldı. Bu roketlerin üçte ikisi tarlalara ve diğer açık alanlara düşerken bir kısmıda arızalandı. Iron Dome (Demir Kubbe) Hava Savunma Sistemi yerleşim yerlerine yönelen 1.500 roketin yüzde 90’nını durdurmayı başardı.

İsrail şehri Ashkelon yapılan saldırıda bir Demir Kubbe lançerinin arızalanması sebebiyle yeterince önleme yapamayarak şehirde maddi hasar ve ölümlere sebep oldu.Ayırca Iron Dome İsrail ordusu tarafından keşif için kullanılan kendi İHA’sını yanlışlıkla düşürdü. 

Sağlık Bakanlığı verilerine göre çatışmalarda Gazze’de 100’den fazlası kadın ve çocuk olmak üzere en az 243 kişi hayatını kaybetti. İsrail’de ise ikisi çocuk olmak üzere toplam 12 kişi öldü. 

İsrail son saldırılarda Gazze’den İnsansız Hava Araçları’nın vurulduğunu açıkladı. Fakat bunların İron Dome Hava Savunma Sistemi ile mi yoksa başka hava savunma sistemi veya uçaklar ile vurulduğuna dair bir bilgi vermedi.Ayrıca son bir kaç günde kaç Tamir füzesinin ateşlendiğini ve ne kadarının hedefi başarıyla vurulduğunu gösteren resmi bir veride yok.İsrail Savunma Bakanlığı, 2020 yılı itibarıyla, sistemin operasyonel olarak 2011’de ilk kez konuşlandırılmasından bu yana Demir Kubbe’nin tüm hedeflerin yüzde 85’ini başarıyla vurduğunu söylemişti.

Son saldırılarda Hamas ve Hizbullah’ın attığı füzeler karşısında Iron Dome sisteminin çöktüğüne dair haberler yayınlandı.Aslında bir çökme durumu yoktu, Hizbullah ve Hamas yeni kullandığı taktikler ve istihbarat başarısı ile şehirlerdeki Iron Dome bataryalarının yerini ve kör noktalarını, etki alanları dışındaki noktaları çok iyi tespit etmiş saldırılarını bu noktalara yöneltmiştir. Son saldıralarda Iron Dome’un vurma yüzdelerinin düşük olması, gereksiz füze harcamak istemeyen İsrail, gelen roketler eğer kırsal alana yani şehir merkezine düşmeyecek ise füze harcamayacak bir sistem kurmuş olmasıdır. Burada vurulması gereken kaç füzeyi sistem kaçırmış olduğunan bakmak gerekir.

Iron Dome sisteminin başarısı konusunda tartışma devam ediyor. İsrailli uzmanlar, ‘Iron Dome’ ile faal durumda veya geliştirilmekte olan benzer sistemlerin, bölgedeki stratejik oyun kurallarını değiştirdiğini öne sürüyor.

Ancak herkes ‘Iron Dome’un askeri dengeyi değiştirdiğine ikna olmuş değil. Washington Institute for Near East Studies savunma uzmanı Jeffrey White, “Iron Dome stratejik bir değişiklik getirmedi” diyor ve bunu şöyle açıklıyor: “İsrail’e roket atışları karşısında, kayıp ve zararı azaltmak, saldırılara karşılık vermede esneklik ve düşmanın hedeflerini boşa çıkarmak gibi önemli avantajlar sağlıyor. Ama tehdidi ortadan kaldırmıyor.”

İsrail Ordusu Gazze’den gerçekleştirilen saldırılarda tüm roketleri düşürmeyi başaramadığını şimdiden kabul etti.Ayrıca bu son saldırılarda İsrail Hava Savunma sistemlerinin yetersiz kaldığına dair raporlar olduğunuda açıkladı.

Hamas, İron Dome Hava Savunma Sisteminin sağladığı savunma kalkanını aşmak için satürasyon saldırılarını gerçekleştirmektedir. Filistinli gruplar roket ve füzelerin üretiminde İran ve Suriye’den destek alarak, daha uzun menzilli roketler üretmeyi başardı.

Iron Dome sistemi nispeten kısa zaman diliminde gerçekleştirilen düzinelerce hatta yüzlerce roket içeren satürasyon saldırısına maruz kaldı, bu saldırılarda Iron Dome sistemi kapasite ve lojistik problemler ile karşı karşıya kaldı. İsrail’in toplamda kaç tane Iron Dome bataryası olduğu net değil, ancak 2014 itibariyle yapılan planlamalarda 15 adet tam kapasiteli Iron Dome sistemi sahada bulunuyordu. Bir Iron Dome Hava Savunma Sistemi dört adet fırlatma bataryasında oluşmaktadır, tek bir bataryada 20 adet Tamir füzesi bulunuyor, bu da yaklaşık 60 ile 80 Tamir füzesinin atışa hazı olduğu anlamına gelir. İsrail genelinden 15 Iron Dome Hava Savunma Sistemi konuşlandığını düşünürsek toplamda 1.200 Tamir füzesi atışa hazır halde olduğunu anlıyoruz.

Bataryalar önemli bölgeleri koruyacak şekilde konumlanmıştır, ülkenin tüm sahalarını korumak mümkün değildir. Başka bir deyişle Iron Dome bataryaları korunacak alanın önemine göre bir veya bir kaç bataryadan oluşmaktadır. İsrail ordusunun operasyon konseptinde, en azından bazı durumlarda, (belki satürasyon saldırısına yanıt verirken değil ) hedefin başarılı vurulması için iki Tamir füzesi ateşlemeyi içerdiği bilinmektedir. Fırlatma bataryaları önceden Tamir füzeleri yüklenmiş atışa hazır şekilde bekler, yeniden yüklemeyi kısa sürede yapacak şekilde tasarlanmalarına rağmen satürasyon saldırısında bu süre yetmemektedir.

Bu son roket saldırıları satürasyon saldırısı şeklinde devam ederse, Tamir füze stoklarının hızla boşalmasına sebep olacaktır.Bu stokların yenilenmesi bazı maliyetten kaynaklanan sıkıntılara sebep olabilir. Mevcut Tamir füzelerinin tam birim maliyeti belirsizdir, açık kaynaklara yansıyan raporlada füzelerin fiyat aralığı 40.000 ile 100.000 dolar arasında olduğu tahmin edilmektedir. Bu fiyatla diğer hava savunma füzeler ile karşılaştırdığımızda düşük maliyettedir.

Son saldırılarda bir günde 200 roket başarıyla durduğunu düşündüğümüzde bu da yaklaşık 8 milyon dolar maliyet getirecektir. Aynı hesaplamaya göre, 1000 başarılı müdahale varsaydığımızda bu da 40 milyon dolar değerinde füzenin ateşlenmesi anlamına gelir. İsrail ve Filistinli gruplar arasında 2014’te Gazze’deki son büyük çatışma sırasında İsrail, Tamir stoklarını artırmak için Amerika Birleşik Devletleri’nden yaklaşık 225 milyon dolarlık acil yardım almıştı. İsrail ordusuna göre Filistinlilerin en az 4.564 roket ve havan mermisi attığı bu çatışma yaklaşık yedi hafta sürdü.

Filistinli grupların İsrail’e ateşlediği farklı tipteki roketlerin maliyeti konusunda net bilgi yok, güdümsüz roketlerin Tamir füzelerine göre çok daha ucuzdur. Açık kaynaklara yansıyan bilgilerde Hamas’ın elinde bulunan Kassam roketleri birim maliyeti 500 ile 600 dolar civarında olduğu tahmin edilmektedir.

Dikkat edilmesi gereken başka bir maliyet kalemi daha vardır. Bir Iron Dome bataryasının önlediği roket, İsrail içinde can ve mal kayıplarını önlüyor olmasıdır. 2014 yılında yapılan saldırıda roket ve havan mermilerin olduğu hasar yaklaşık 1 milyar dolar civarındadır. Tüm bunları hesaba kattığımızda maliyet sebebiyle Iron Dome sistemine karşı çıkmak mantıksızdır.

Iron Dome (Demir Kubbe) yetenekleri ve maliyetine baktığımızda, hiç bir hava savunma sistemi mükemmel değildir. Bugün İsrail Hava Savunma katmanları güdümsüz roketlerden kıtalararası balistik füzelere kadar değişen tehditlere karşı karşıyadır. Iron Dome (Demir Kubbe) Hava Savunam Sistemi şu ana kadar İsrail’de en azından bir dereceye kadar işlediğini söyleyebiliriz.

IRON DOME HAVA SAVUNMA SİSTEMİ

İsrail savunma teknolojisi firması Rafael Advanced Defense Systems tarafından üretilen ‘Iron Dome’ ( Demir Kubbe) füze önleme sistemi, kısa menzilli roketler (70 km,ye kadar) topçu roketleri gibi asimetrik tehditleri çok hızlı bir şeklide tespit edip cevap verebilmektedir. Ayrıca sistem uçak, helikopter, İHA ve PGM gibi hava hedeflerinede karşı hava savunması yapmaktadır. İsrail’in çok katmanlı hava ve füze savunma şemsiyesinin son katmanında görev yapmaktadır.

Topçu roketi ve çok kısa menzilli balistik füzeler nispeten alçak irtifadan ve sadece 5-6 dakika gibi hatta daha kısa sürelerde uçtuklarından Iron Dome lokal radar ile hedefi tespit eder sahaya yayılmış bataryalar 7/24 atışa hazır şekilde tamamen otomatik hedefe atış yapar. Atış komuta kontrol merkezinin en uygun bataryasından asla insan inisiyatifine bırakılmadan ( ki buna zaman da yoktur) otomatik olarak gerçekleştirilir.

Basında çıkan haberlerde Iron Dome sisteminin saldırılara karşı %70-90 arası çok yüksek yüzdelerde çok başarılı bir savunma yaptığı yazıldı. İsrail’in sınır şehirlerine dağılan Iron Dome bataryaları tek bir merkezden komuta edilmektedir. Füze avı herkesin gözü önünde balkondan seyredilecek şekilde yapılmaktadır.

İron Dome sistemi İsrail Ordusu envanterinde yer alan SPYDER hava savunma sisteminin alt komponentlerini kullanmaktadır. SPYDER, hava-hava füzeleri olan kızılötesi güdümlü Python ve radar güdümlü Derby’nin satıhtan havaya atılan versiyonlarını kullanmaktadır.Derby üzerinde yapılan değişiklikler sonrasında füze ‘Tamir’ olarak adlandırıldı.

‘Tamir’ füzesinin etkili menzili 4 ile 70 km, aktif radar güdüm sistemi bulunan füze doğrudan hedefe temas/çarpış ya da hedefin yakınında infilak eden parça tesirli harp başlığına sahip. 3 metre uzunluğunda ve 16 cm çapındaki katı yakıtlı füzenin toplam ağırlığı 90 kg.

Yüksek manevra kabiliyetine sahip Tamir füzelerinde, radar tarafından tespit edilen hedeflerin doğruluğunu tespit etmek için iki yönlü bir veri bağlantısı kullanıyor. Iron Dome bataryası, çok modlu arama/tarama radarı, komuta/kontrol merkezi ve her biri 20 adet Tamir füzeli 3 veya 4 mobil lançerden oluşuyor.

İsrail halihazırda, İran’ın Şahab füzeleri gibi uzun menzilli balistik füzelerin üstesinden gelmek için ‘Arrow 2’ sistemini kullanıyor. Onun ardılı olarak geliştirilmekte olan ‘Arrow 3’ muhtemel nişanlama alanını 4 kat genişletecek.

İleri düzeydeki Amerikan yapımı Patriot karadan havaya füzelerinin de balistik füzelere karşı koyma kapasitesi mevcut.

‘Iron Dome’ Gazze operasyonu sırasında 4 ila 70 km. menzilli roketlerle başa çıkarak güven sağladı. ‘David’s Sling’ (Davut’un Sapanı) adlı yeni sistemin 70-250 km. menzilli füzelerin önünü alacak.

İsrail Savunma Bakanlığı bünyesinde Savunma AR-GE Müdürlüğü’ne bağlı İsrail Füze Savunma Teşkilatı (IMDO) ve ABD Füze Savunma Ajansı (MDA) ile birlikte gerçekleştirilen ‘David’s Sling’ hava savunma sistemi test atışı

YENİ HAVA SAVUNMA SİSTEMİ DAVUT’UN SAPANI TESTİ BAŞARIYLA TAMAMLADI

İsrail’in ‘David’s Sling’ (Davut’un Sapanı) adlı yeni hava savunma sistemi İsrail Füze Savunma Teşkilatı ve ABD Füze Savunma Ajansı tarafından düzenlenen testi başarıyla tamamladı.

İsrail Savunma Bakanlığı bünyesinde Savunma AR-GE Müdürlüğü’ne bağlı İsrail Füze Savunma Teşkilatı (IMDO) ve ABD Füze Savunma Ajansı (MDA) ile birlikte gerçekleştirilen ‘David’s Sling’ hava savunma sistemi testi, simüle edilmiş seyir ve balistik füze tehditlerini önlemede başarılı oldu. Testte katmanlı hava savunma mimarisine bağlı Arrow, Iron Dome’ın birlikte çalışabilirliği denendi.

Testler, İsrail Hava Kuvvetleri ve Donanması’nın katılımıyla, İsrail’in merkezindeki test sahasından Rafael Advanced Defence Systems tarafından yönetildi.

Testin en önemli sonucu çok katmanlı hava savunma mekanizmasında Arrow, David’s Sling ve Iron Dome’ın birlikte çalışabildiğini göstermesi oldu. Bu hava savunma sistemleri çatışma sırasında aynı anda tehditleri yakalayabileceği kanıtlanmış oldu.

David’in Sling silah sisteminin geliştirilmesinde ana yüklenici Rafael Advanced Defence Systems, ABD merkezli Raytheon işbirliği ile çalışıyor. Füze sistemini İsrail Havacılık Endüstrisi (IAI)’nın ELTA bölümü MMR radarını geliştirirken, komuta ve kontrol sistemi Elbit Systems tarafından geliştiliyor.

Test sahasını ziyaret eden İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz, David’s Sling ve Iron Dome sistemleri tarafından gerçekleştirilen engelleme testini izledi. Multi birleşik durdurma yeteneklerini ilk kez test ettiklerini değerlendiren Gantz, ” Bu dünyadaki en gelişmiş hava savunma mekanizmalarından biridir.İsrail’i yakın ve uzak tehditlerden koruyacak.” dedi.

İsrail Füze Savunma Teşkilatı Başkanı Moshe Patel, “eşi benzeri görülmemiş bir dizi test gerçekleştirdik. Bu testlerle İsrail’i tehdit eden seyir füzeleri, İHA’lar ve balistik füzeleri çok katmanlı hava savunma sistemi ile durdurabileceğimizi gördük.” ifadelerini kullandı.

İSRAİL, DEMİR KUBBE SİSTEMİNİ SERİ HAVA SALDIRISINA KARŞI TEST ETTİ

Suudi Arabistan’da İran destekli Husi militanlarının koordineli balistik füze ve İHA saldırıları İsrail’in uykularını kaçırıyor. Kısa süre içerisinde Demir Kubbe (Iron Dome) Hava Savunma Sistemi üçüncü kez testten geçirildi.

Rafael Advanced Defence sistem ve İsrail Füze Savunma Örgütü (IMDO) geçtiğimiz aylarda gerçekleştirdiği ‘David’s Sling’ (Davut’un Sapanı) sisteminin testleri ardından üçüncü seri testi başarıyla tamamladı. Testlerde Demir Kubbe hava savunma sistemi bir dizi karmaşık senaryoda başarılı bir performans gösterdi; birden fazla eşzamanlı fırlatılan İHA, roket ve füze salvosunu yakalayarak imha etti.

Testler İsrail Hava Savunma Ağı personeli katılımıya İsrail’in güneyinde bulunan bir test merkezinde gerçekleştirildi. Yeni Demir Kubbe sistemi İsrail’in çok katmanlı hava savunma sistemini daha da gülendireceği belirtildi.

İsrail’in ‘David’s Sling’ (Davut’un Sapanı) adlı yeni hava savunma sistemi İsrail Füze Savunma Teşkilatı ve ABD Füze Savunma Ajansı tarafından testlere tabi tutuluyor.

İsrail Füze Savunma Teşkilatı (IMDO) ve ABD Füze Savunma Ajansı (MDA) Arrow-4 sisteminin geliştirilmesinde beraber çalışıyor.

İSRAİL VE ABD ARROW-4 BALİSTİK FÜZE SAVUNMA SİSTEMİ GELİŞTİRİYOR

İsrail ve ABD bölgede gelişen tehditlere cevap verecek Arrow-4 hava savunma sistemi geliştirmeye başladı. Füze sistemi atmosfer içinde ve dışında balistik füze savunması yapacak.

İsrail Savunma Bakanlığı ARG-GE müdürlüğü (MARAT), İsrail Füze Savunma Teşkilatı (IMDO) ve ABD Füze Savunma Ajansı (MDA) Arrow-4 sisteminin geliştirilmesinde beraber çalışıyor. Arrow-4 füze sistemi, Arrow füze savunma sistemi ailesinin yeni nesil endo-exoatmosferik önleyici füze olacak.

Arrow-4 füzesi, önümüzdeki 10 yıl içersinde Arrow sisteminde kullanılan Arrow-2 füzesinin yerini alacak. İsrail Havacılık ve Uzay Sanayii (IAI) füzenin geliştirilmesi ve üretiminden ana yükleneci olacak. Ayrıca Elbit Systems, Elta, Rafael ve Tomer firmalarıda geliştirmede yer alacak.

İsrail’in çok katmanlı hava savunma sisteminde David’s Sling, Arrow-2 ve Arrow-3 füzeleri kullanılmaktadır. İsrail hali hazırda, İran’ın Şahab füzeleri gibi uzun menzilli balistik füzelerin üstesinden gelmek için ‘Arrow 2’ ve Arrow-3 sistemini kullanıyor.İleri düzeydeki Amerikan yapımı Patriot karadan havaya füzelerinin de balistik füzelere karşı koyma kapasitesi mevcut.

İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz (Solda), ABD Savunma Bakanı Mark Esper’e (sağda) İsrail’in Demir Kubbeli füze savunma sistemi önünde Demir Kubbe fırlatma sahası komutanı İsrailli Teğmen Tovah Winick’in önünde fotoğraf çektiriyor. Ekim 2020

ABD ORDUSU İSRAİL’DEN İRON DOME HAVA SAVUNMA SİSTEMİ SATIN ALDI

ABD Ordusunun İsrail’in geliştirdiği ve ürettiği ‘Iron Dome’ ( Demir Kubbe) füze önleme sisteminden geçtiğimiz aylarda teslim aldı.

İsrail firması Rafael Advanced Defence Systems ile ABD Ordusu arasında Ağustos 2019’da imzalanan anlaşma ile iki batarya ‘Iron Dome’ Hava Savunma Sistemi satılması kakarlaştırıldı.ABD Ordusu tarafından satın alınan Iron Dome sisteminin rampaları ile donatılacak olan Oshkosh kamyonları, dünyanın en büyük kargo uçağı Antonov AN-225 ile Ağustos ayında İsrail’in Ben Gurion havaalanına getirilmişti.

ABD Ordusunun modernize edilmesinden sorumlu Vadeli İşlemler Komutanı (United States Army Futures Command) General Mike Murray, Silahlı Kuvvetler Teşkilatı taktik hava ve kara kuvvetleri alt komitesindeki konuşmasında, Iron Dome sisteminin ABD Ordusunun Savaş Komuta Sistemiyle entegre etme çabaları sırasında, siber güvenlik açıkları ve operasyonel zorluklar da dahil olmak üzere çeşitli sorunlar tespit ettiklerini söyledi.

Murray, “birlikte çalışabilirlik zorlukları, siber [güvenlik] zorlukları ve bazı sorunlar sebebiyle bu sistemi hava savunma sistemine entegre edemeyeceğimize inanıyoruz. Hava Savunma sistemi çok yetenekli fakat elimizde bağımsız çalışan iki bataryaya sahip olacağız.” ifadelerini kullandı.

ABD ordusu tarafından teslim alınan ‘Demir kubbe'(İron Dome) hava savunma sisteminin Teksas’ta bulunan Fort Bliss üssüne konuşlandırılacağı açıklandı. Demir Kubbe sistemi ordunun hava savunma mimarisine olası entegrasyon için test edilecek.

Demir Kubbe füze sistemi seyir füzesi savunma boşluğunu doldurmak amacıyla ABD ordusu tarafında seçildi. Ayrıca sistem, roket, havan-topçu ateşine ve insansız hava araçları gibi tehditlerle mücadele etmek için uzun vadeli bir çözüm olarak belirlendi.

Demir Kubbe bataryalarının Fort Bliss üssüne 26 ilave personel ile 16 Kasıma kadar konuşlandırlacağı belirtildi. Fort Bliss üssü New Mexico’daki White Sands Missile Range füze test merkezine yakın olması sebebiyle seçildi.

Ordu testlerin sonucunda Demir Kubbe hava savunma sisteminin nerede ve nasıl kullanacağına karar verecek.

Iron Dome Hava Savunma Sistemi’nin geliştirilmesi ve üretimi ana yüklenici, Rafael Advanced Systems tarafından gerçekleştirildi. Sistemin MMR radarı ise İsrail Havacılık ve Uzay Sanayii’nin (IAI) bir yan kuruluşu olan ELTA tarafından üretildi.Komuta ve kontrol sistemi ise C4I uygulamaları üreten İsrail firması mPrest tarafından geliştirildi.

DEMİR KUBBE SİHİRLİ BİR DEĞNEK DEĞİL

İsrail ile Hamas arasında varılan ateşkes anlaşması ile silahlar ve roketler şimdilik susmuş durumda. Fakat bu sessilik her an bozulabilir. İsrail çok cepheli bir saldırı kabusu yaşıyor. Demir Kubbe bölgesel bir tehdite karşı taktik bir yanıttır. İsrail, Hizbullah ile yapacağı bir sonraki savaşta günde 2000 roket atılacağını tahmin ediyor. İsrail bu durumu hesaplayarak günde 3000 roketi engeleyecek bir hava savunma sistemi için yeteneklerini arttırdı.

Son saldırılarda Demir Kubbe beklendiği gibi çalışmasına rağmen, bir savaşı kazanmak veya bir düşmanı caydırmak için sihirli bir değnek olmadığı anlaşıldı. İsrail Hava Kuvvetleri Gazze’de hassas hava saldırısı doktrini yüzlerce sivilin ölmesini engelleyemedi.Bu durum genel olarak uluslararası toplumda kabul görmedi ve İsrail’e savaşı durdurması için baskı yapıldı.

Demir Kubbe sistemi, Tel Aviv, Aşkelon ve hedef alınan diğer İsrail şehirlerine roket yağmasını önlemede kilit rol oynasa da, Hamas’ın Gazze’den İsrail’e roket atarak ortaya çıkardığı genel soruna çözüm bulamamıştır. İsrail, Hamas’a gönderilen silahları durdurmadığı sürece, Gazze’ye yönelik bir kıyı ablukasını kaldırmayacaktır.İran gibi ülkeler Hamas’ın roket cephaneliğini genişleterek silah ve teknik bilgi sağlamaya devam edecektir.

Demir Kubbe’nin konsepti sivilleri korumak ve İsrailli politikacılara bir kara işgaline zorlanmadan ne yapacaklarına karar verme şansı vermektir. Savunma sistemi olmayan şehirlere 2009 yılında olduğu gibi 1000 roket düşerse, İsrail tankları roket ateşini durdurmak içim Gazzeye girmek zorunda kalacaktır.

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here