Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Ermenistan-Azerbaycan sınırının tamamını Rus sınır muhafızları tarafından korunmasını önerdi.
Rus sınır muhafızları, Ermenistan’ın Syunik eyaleti boyunca sınırın en güney kısmında devriye geziyor ve bu çabayı kuzeydeki bir sonraki Ermeni eyaleti olan Gegharkunik’e genişletme konusunda görüşmeler yapıldı.Paşinyan’ın önerisi, Azerbaycan’ın geçen yılki savaşta kazandığı avantajları ortadan kaldırmayı hedefliyor. Bakü, Karabağ’ın halen Ermeni kontrolünde olan geri kalan bölgelerinin teslim edilmesini istiyor, Erivan’ın bunu kabul edilemez diyerek red etti.
Karabağ savaşının ardından imzalanan ateşkes anlaşmasına rağmen son günlerde karşılıklı olarak sınırda gerilim ve çatışma giderek artmaya başladı. Bu hafta Azerbaycan’ın Gegharkunik ile komşu Kelbecer arasında çıkan çatışmada üç Ermeni askerinin ağır topçu ve tank ateşine karıştığı bildirildi. 23 Temmuz’da aynı bölgede bir Azeri askeri şehit oldu. Ermenistan 30 Temmuz’da Gegharkunik üzerinde uçan iki Azeri insansız hava aracını engellediğini bildirdi, ancak Azerbaycan haberleri yalanladı.
Paşinyan, “Ermeni hükümeti ve uluslararası toplumun çabalarına rağmen Ermenistan-Azerbaycan sınırındaki durum istikrar kazanmıyor” dedi.
Kötüleşen güvenlik durumu, yabancı aktörlerin dikkatini çekmeye devam ediyor. ABD Dışişleri Bakanlığı iki tarafı savaşı derhal durdurmaya ve AGİT Minsk Grubu himayesinde müzakerelere geri dönmeye çağırdı. İran dışişleri bakanlığı da benzer şekilde “her iki tarafa” ateş etmeyi durdurma çağrısında bulunurken, arabuluculuk konusunda yardım etmeye hazır oldukalarını belitti.
Paşinyan’ın genişletilmiş Rus sınır muhafızı varlığı talebi Rusya tarafıdan kulak ardı edilmiş gibi görünüyor. Teklifin ne olduğu sorulduğunda, Kremlin sözcüsü Dmitriy Peskov soruyu geçiştirdi, “Erivan’la temaslar devam ediyor, ekleyecek başka bir şeyimiz yok” ifadelerini kullandı.
Rus askeri analist Pavel Felgenauer, Moskova’nın teklifle ilgilenme olasılığının düşük olduğunu söyledi. Caucasian Knot haber sitesine verdiği demeçte, “Ermenistan, Rusya’yı çatışmaya çekmek istiyor çünkü savaşı kaybetti, daha fazla gücü, askeri yok, silahlı kuvvetlerini yeniden inşa edemiyor. Ermenistan Rusya’ya güveniyor, ancak Rusya’nın başka öncelikleri var Ukrayna, Afganistan, NATO. […] Rusya’nın Ermenistan’a yardım etmek için savaşçı gönderecek fazladan silahlı kuvvetleri yok.” dedi.
Ermenistan Eylül ayından itibaren, Rusya liderliğindeki Sovyet sonrası karşılıklı savunma bloğu olan Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü’nün (CSTO) başkanlığını üstlenecek. Ermenistan Azerbaycan Kuvvetleri’nin sınırı ihlal ettiğini öne sürerek, CSTO’nun yabancı istilası için kullanılan toplu savunma hükümlerinin devreye girmesini istiyor. CSTO’ya Örgütün diğer liderleri aynı fikirde olamasada, Ermenistan bu süreci işletmek istiyor.
