Gerilimin hiç düşmediği Basra Körfezi bölgesine ABD Hava Kuvvetleri bir düzine F-22 Raptors savaş uçağı gönderdiğini açıkladı.
ABD kuvvetlerine karşı İran tehditinin artması üzerine ABD Merkez Komutanlığı tarafından Mayıs ayında talep edilen güce ek olarak F-22 Raptor savaş uçaklarının gönderildiği belirtildi.
Uçaklar ABD hava operasyonları için bir merkez olan Katar’ın el-Udeid hava üssüne konuşlandırıldı.Mayıs ayında üsse dört adet B-52 bombardıman uçağı ve Patriot Hava Savunma Sistemleri gönderilmişti.
Virginia Hava Ulasal Muhafızlarının 192.Filosu’na bağlı 12 adet F-22 Raptors’un 9 adeti Katar’ın el-Udeid hava üssüne konuşlandırıldı.Uçaklar ilk önce İspanya’nın Moron Hava Üssü’ne geldi; daha sonra en az dört tanker uçağı (KC-10, KC-135) ile birlikte Akdeniz üzerinden katara intikal etti. Geri kalan 3 adet F-22’nin teknik problemlerden dolayı Moron Hava Üssü’ne geri döndüğü iddia edildi.
ABD’de Tam Operasyon Kabiliyetine (Full Mission Capable – FMC ) sahip F-22 sayısı tartışma konusu olmuştu. Hava Kuvvetleri’nde bulunan F-22 savaş uçaklarının yüzde 50 oranında FMC’ye sahip olduğu belirtiliyor.
Geçen yıl Suriye’de ABD ve ortak güçlerin desteklemek için Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki El-Dhafra hava üssüne F-22 savaş uçakları gönderilmişti.
ABD İRAN’A SİBER SALDIRI DÜZENLEDİ
İran’a saldırıdan son anda vazgeçen ABD’nin İran’ın füze kontrol sistemlerine siber saldırı düzenlediği öne sürüldü. Tahran ise çıkacak olası bir çatışmanın bölge ülkelere yayılacağı uyarısında bulundu.
Washington ile Tahran arasında son dönemde tırmanan gerilimle ilgili yeni bir gelişme ortaya çıktı. Amerikan basınının eski istihbarat yetkililerine dayandırdığı haberlere göre, ABD, Umman Körfezi’nde iki petrol tankerine düzenlenen saldırıdan sorumlu tuttuğu İran’a siber saldırı düzenlemek suretiyle misillemede bulundu.
Yahoo News haber portalı ile Washington Post gazetesi, siber saldırı sonucunda İran’ın füze kontrol sistemlerinin devre dışı bırakıldığını öne sürdü. Başkan Donald Trump’ın talimatı ile Perşembe günü gerçekleşen saldırıya dair planların uzun süredir hazır durumda tutulduğu belirtildi.
ABD Savunma Bakanlığı sözcüsü konuyla ilgili açıklama yapmaktan kaçındı.
Diğer yandan İranlı üst düzey bir askeri yetkili, Körfez bölgesinde çıkacak olası bir askeri çatışmanın kontrolden çıkarak komşu ülkelere yayılacağı uyarısında bulundu.
TRUMP İRAN’A SALDIRI EMRİ VERDİ, SAATLER KALA İPTAL ETTİ
ABD Başkanı Donald Trump ABD ait İHA’nın düşürülmesinin ardından İran askeri hedeflerine saldırı yapılmasını emrettiği fakat fikrini değiştirdiği bildirildi.
ABD Başkanı Donald Trump’un ABD Donanması’na ait İnsansız Hava Aracı’nın düşürülmesinin ardından İran askeri hedeflerine saldırı yapılmasını emrettiği fakat ‘savaş uçakları havadayken’ fikrini değiştirdiği bildirildi.
ABD’nin önde gelen basın kuruluşlarından New York Times ve ABC News’de yer alan habere göre, Amerikan uçağının düşürülmesinin ardından 20 Haziran’da saldırı kararı alan Trump, operasyona saatler kala savaş uçakları havadayken ve savaş gemileri savaş pozisyonu aldığı sırada fikrini değiştirerek operasyonu derhal durdurma emri verdiği belirtildi. Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton’un bu karara itiraz ettikleri açıklandı.
İRAN, ABD DONANMASINA AİT GLOBAL HAWK İHA’SINI DÜŞÜRDÜ
ABD’li yetkililer, İran’ın uluslararası hava sahasında uçan ABD Donanması’na ait İnsansız Hava Aracı (İHA) RQ-4A Global Hawk’ı düşürdüğünü açıkladı.
Hürmüz Boğazı üzerinde uluslararası hava sahasında keşif ve gözlem uçuşu yapan RQ-4A Global Hawk, İran Hava Savunma sistemlerinden atılan füzesiyle vurulduğu tahmin ediliyor.
İran’ın ABD askeri varlığına yönelik doğrudan yapılan saldırıya nasıl cevap verileceği konusunda ciddi tartışmaların başlayacağı belirtiliyor.
İran medyası, İran Devrim Muhafızları Birliği Hürmüz Boğazı’nın kuzeyindeki Kouhmobarak bölgesi yakınında İran hava sahasına giren RQ-4A Global Hawk İHA’sını düşürüldüğünü duyurdu.
İran devlet televizyonu tarafından yayımlanan görüntülerde, Hürmüz Boğazı üzerinde uçuş yapan ABD Donanması’na ait İnsansız Hava Aracı (İHA) RQ-4A Global Hawk’ın düşürülme anı yer alıyor.
İran, RQ-4 tipi Global Hawk’ın yanında Amerikan Donanması’na ait P-8 Posedion tipi deniz karakol uçağınında uçtuğunu, isteseydik o uçağıda vururduk açıklamsı yaptı.
İran Devrim Muhafızları Hava Kuvvetleri Komutanı Emir Ali Hacızade, ” P-8 de İran hava sahasına girdi. İsteseydik, içinde 35 kişinin olduğu bu uçağı da vururduk..” dedi.
ABD, İRAN İHA’MIZI DÜŞÜRMEYE ÇALIŞTI
ABD, İran’ı tanker saldırısı sonrası gözlem uçuşu yapan bir insansız hava aracını ( MQ-9 Reaper) düşürmeye çalışmakla suçladı.
ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı,(CENTOM) İran’ı, saldırının ardından Japon tankeri Kokuka Courageous’a yönelik gözlem uçuşunu engellemek için, Amerikan insansız hava aracı MQ-9 Reaper’ı karadan havaya füze ile vurarak düşürmeye teşebbüsle suçladı.
Ancak teşebbüsün başarısızlıkla sonuçlandığı belirtildi..
HİNDİSTAN GEMİLERİNİ KORUMAK İÇİN UMMAN KÖRFFEZİ’NE SAVAŞ GEMİSİ GÖNDERİYOR
Hindistan Savunma Bakanlığı Hindistan bayraklı gemilerin güvenli geçişini sağlamak amacıyla Umman Körfezi’ne iki savaş gemisi göndereceğini açıkladı.
Bakanlık açıklamasında, Deniz güvenliğini sağlamak amacıyla Kolkata sınıfı INS Chennai (D-65) füze destroyeri ve Saryu sınıfı devriye gemisi INS Sunayna (P-57) Umman Körfezi ve Basra Körfezi’ne konuşlandırılacağını belirtti.
ABD’DEN ORTADOĞU’YA İLAVE BİN ASKER
ABD Savunma Sekreteri Vekili Patrick Shanahan 17 Haziran’da yaptığı açıklamada, Körfezdeki son gelişmeler üzerine Ortadoğuya “savunma amaçlı” yaklaşık bin asker göndereceğini duyurdu.
Shanahan “Son saldırılar, İran ve onların desteklediği güçlerin Amerika askeri personeline ve Amerika’nın çıkarlarına yönelik tehdit oluşturduğuna dair elimizdeki istihbaratın güvenilir ve geçerli olduğunu ortaya koydu” dedi.
Savunma Bakanlığı yetkilileri bölgeye gönderilecek olan takviye birliğin, hava gücü istihbaratı, gözlem ve keşif amaçlı faaliyetler yürüten askerlerden oluşacağını belirtiyorlar. Ayrıca bölgedeki Amerika askerlerinin güvenliğini sağlayacak nitelikte askerlerin de takviye gönderilecek grubun içerisinde olacağı ifade ediliyor.
Washington yönetimi 14 Haziran’da yayımladığı videoyla, küçük bir teknedeki İran güçlerinin, patlamamış, mıknatıslı bir mayını tankerlerden birinin gövdesinden sökerken görüldüğünü iddia etmişti. Bunun, patlamaların arkasında İran’ın olduğunu kanıtladığı savunulmuştu.
Suudi Veliaht Prensi Saldırılardan İran’ı Sorumlu Tuttu
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Umman Körfezi’ndeki tanker saldırılarından İran’ı sorumlu tuttu. Bu açıklamayla ABD’nin yanında yer alan Prens Selman, Suudi Krallığı’nın güvenliğine yönelik İran tehditlerine yanıt vermekten çekinmeyeceklerini söyledi.
Aynı zamanda savunma bakanı olan Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ Şarku’l Avsat gazetesine demeç verdi. Veliaht Prens 13 Haziran’da Hürmüz Boğazı yakınlarında iki tankere düzenlenen saldırılarla ilgili ilk defa konuştu ve bu olayın ‘’uluslararası toplumdan İran rejiminin davranışlarına karşı kararlı tutum göstermesi taleplerinin önemini vurguladığını’’ belirtti.
‘’Suudi krallığı, bölgede bir savaş arayışında değil’’ diyen Prens Selman, ‘’Ancak halkımıza, egemenliğimize ve hayati çıkarlarımıza yönelik herhangi bir tehditle de başa çıkmaktan çekinmeyiz’’ uyarısı yaptı.
TRUMP: İRAN TERÖR DEVLETİ
Umman Körfezi’nde Perşembe günü iki petrol tankerini hedef alan saldırıların ardından Başkan Donald Trump İran için “terör devleti” ifadesini kullandı.
Trump, Cuma günü katıldığı “Fox & Friends” televizyon programında gemilerden birinden patlamamış bir mayının İran’a ait bir tekne tarafından çıkarıldığı anın fotoğraflarının ortaya çıkmasına atıfta bulunarak “Bunu İran yaptı” dedi. İran ise saldırılarda rolü olduğu iddialarını red ediyor.
Trump, ABD’nin İran’ın son saldırısına karşılık vermeyi düşünmediğini, İran’a yönelik yaptırımların zaten çok sert olduğunu söyledi. Trump, “Onları müzakere masasına yeniden beklediğimizi çok güçlü şekilde ifade ettik” diye konuştu.
Trump İran’a Hürmüz Boğazı’nı kapatmaması uyarısında da bulundu. Trump, “Kapatırlarsa da çok uzun kapalı kalmaz” dedi.
RUHANİ: ABD DÜNYADA İSTİKRARSIZLIĞA NEDEN OLUYOR
Tanker saldırılarına değinmeyen Ruhani, Tahran’la altı ülke arasında imzalanan uluslararası nükleer anlaşmadan çekildiği ve ekonomik yaptırımları yeniden başlattığı için Washington’a yüklendi.
Ruhani, ABD’nin Ortadoğu’daki durumu radikalleştirmesinin sadece bölgede değil tüm dünyada istikrarsızlığa neden olacağını kaydetti.
Ruhani Tahran ve Moskova arasında daha güçlü işbirliği çağrısında da bulundu.
Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’le Cuma günü Kırgızistan’da bölgesel zirve kapsamında bir araya gelen Ruhani, bölgedeki durumun ülkeler arasında daha güçlü işbirliği yapılmasını gerektirdiğini söyledi.
ABD DIŞİŞLERİ BAKANI POMPEO : SALDIRININ SORUMLUSU İRAN
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Umman Körfezi’nde 13 Haziran’da iki petrol tankerini hedef alan saldırılardan İran’ın sorumlu olduğuna kanaat getirdiklerini söyledi.
Dışişleri Bakanlığı’nda gazetecilere açıklama yapan Pompeo, istihbarat, kullanılan silahların türü ve böyle bir operasyon için gereken uzmanlık düzeyine dayanarak, bu değerlendirmeye vardıklarını belirtti.
İddiayı destekleyecek somut bir delil sunmayan Pompeo, “ABD hükümetinin değerlendirmesi, bugün Umman Körfezi’nde meydana gelen saldırılardan İran’ın sorumlu olduğu yönünde” ifadesini kullandı.
Pompeo, “Bu değerlendirme, istihbarat, kullanılan silahlar, operasyonu icra etmek için gereken uzmanlık düzeyi, İran’ın deniz ulaşım yollarını hedef aldığı benzer saldırılar ve bölgede faaliyet gösteren, böylesine karmaşık bir seviyede hareket edebilecek kaynaklar ve donanıma sahip başka bir vekil grubun olmadığı gerçeğine dayanıyor” diye konuştu.
İNGİLTERE TAHRAN’I KINADI
İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt, Umman Körfezi’nde seyir halindeki tankerlere yönelik saldırının İran tarafından yapıldığının “neredeyse kesin” olduğunu belirterek, Tahran’ı kınadı.
TANKERLER SALDIRI 13 HAZİRAN PERŞEMBE SABAHI GERÇEKLEŞTİ
Umman Denizi’nde seyir halindeki iki petrol tankerine 13 Haziran sabahı nereden geldiği bilinmeyen saldırı gerçekleştirilidi. İran haber ajansı IRNA, Front Altair petrol tankerinin Umman Körfezi’ndeki bir olayda hasar gördükten sonra yandığını açıkladı.
İran devlet televizyonu yerel kaynaklara dayandırdığı haberinde, Umman Denizi’nde seyir halindeki ham petrol yüklü iki büyük tankere saldırı gerçekleştirildiği belirtildi.
İran resmi ajansı IRNA, tankerlerdeki 44 kişinin tahliye edilerek, İran’ın Hürmüzgan Eyaleti’ndeki Cask Limanına nakledildiğini aktardı.
Görgü tanıkları tankerlerin Marshal Adaları bayraklı Front Altair ve Panama bayraklı Kokuka Courageous olduğunu söyledi.Front Altair isimli tankerin, Katar’dan Tayvan’a gitmekte olduğu ve Jask limanından ayrıldıktan 25 deniz mili sonra saldırıya maruz kaldığı iddia ediliyor. İlk anda çevre gemilerden batan tankere yardım ulaştırıldığı açıklandı.
İkinci tankerin Suudi Arabistan’dan Singapura gitmekte olduğu belirtiliyor.Bu tankerden de 21 denizcinin arama kurtarma ekipleri tarafından kurtarıldığı açıklandı.
Front Altair isimli tankerlerinin battığı haberini yalanlayan Norveçli Frontline firması ise, tankerin ‘bir olay sebebiyle Umman Körfezi’nde yanmakta olduğunu’ doğruladı.
ABD Donanması, bölgede bulunan 5.filo görev gücünün iki gemiye yardım ettiğini bildirdi. Açıklamada, “Umman Körfezi’ndeki sivil gemilere yapılan saldırılarının farkındayız.Bize yerel saat ile 06: 12’de iki ayrı tehlike çağrısı yapıldı.ABD Deniz Kuvvetleri gemileri bölgede ve gemilere yardımda bulunuyor. ” ifadelerini kullandı.
Japonya Ticaret Bakanlığı da kendi ülkelerine gelen iki tankerin saldırıya uğradığını açıkladı. Bölgede tansiyonu arttıracak nitelikteki haber üzerine petrolün varil fiyatı yüzde 4 oranında yükseliş gösterdi.
Birleşik Arap Emirlikleri’nin doğu sahilinde yer alan Fuceyra Limanı yakınlarında Suudi Arabistan, BAE ve Norveç’e ait dört ticari kargo gemisi, 12 Mayıs’ta saldırıya uğramıştı.
ABD-İran geriliminin arttığı bu günlerde geriye doğru baktığımızda ABD ile İran arasında bir çok sıcak çatışmanın olduğunu görüyoruz.Basra Körfezindeki çatışmalarda ABD, İran’ın bir fırkateyni ağır yaralamış, bir hücumbot ve 3 sürat botunu batırmıştır. Yanlışlıkla Irak uçağı Amerika savaş gemisini vurmuş, ABD gemisi İran Havayollarına ait sivil uçağı düşürmüştür
Kaynak: IRNA, Sputnik, VOA, SkyNews, Ajanslar, The Washington Post, Bloomberg Politics,
