Rusya-Ukrayna savaşında ‘Rus ağır topçusu’ Ukrayna’ya karşı merhameti olmayan üstün bir güç olmaya devam ediyor. Rusya tarafından kullanılan eski Sovyet silahlarından teknolojik olarak üstün olan Batı topçu sistemlerinin satın alınması Ukrayna’nın savunma harekatını kurtardı.
Tam ölçekli işgalin üzerinden neredeyse altı ay geçmesine rağmen Rus ilerlemeleri genel olarak durmuş durumda. Batı tarafından sağlanan gelişmiş silahlar ile bazı gelişmeler sağlansada Rusya’nın topçu kuvveti hala Ukrayna’ya ağır kayıplar vermeye devam ediyor.
Düşman topçusunu tespit etme ve ateş altına alma taktiği ‘karşı batarya ateşi’ Ukrayna ordusunda zayıf nokta olmaya devam ediyor.
Rus ordusu gerçekten de çok güçlü sayısal üstünlüğe sahiptir. Buna karşılık Ukrayna ordusu savaş alanında ‘karşı batarya faaliyetlerine’ uygun organizasyonundan yoksundur.
Sonuç olarak Rus topçusu Ukrayna cephe hatlarını tahrip etmeye devam ediyor ve Ukraynalı piyadeleri kanlarıyla bedel ödüyor.
Ukrayna, eski Sovyet standartlarındaki mühimmat stokunu Haziran ayında bitirmesiyle NATO mühimmatına geçişi ve Batı tarafından sağlanan düzinelerce topçu platformlarına adaptasyonu çok hızlı gerçekleştirdi.
ABD tarafından sağlanan M777’ler ve kapsamlı mühimmat gibi Batılı topçu silahları olmasaydı Kiev umutsuzluğun ötesinde olurdu.
Rusya’nın sayısal üstünlüğü ve onlarca yıllık Sovyet üretiminin sonucu olan ‘sonsuz mühimmat’ stoğu savaşın gidişatı üzerinde yıkıcı etki yaptı. Rusya’nın basit, acımasız ve ezici ‘topçu barajı taktiği’, harabeye dönmüş Ukrayna şehirleri arasında Rus piyadelerine yol açtı.
Bazı cephe hatlarında Rus ve Ukraynalı askerlerin sayısı arasındaki orantısızlık 10’a 1’e kadar ulaştı. Ancak Rusya tarafından kullanılan eski Sovyet silahlarından, teknolojik olarak üstün olan Batı topçu sistemlerinin satın alınması, Ukrayna’nın savunma harekatını kurtardı.
Burada en büyük etkiyi ABD tarafından sağlanan Yüksek Hareket Yetenekli Topçu Roket Sistemi’nin (HIMARS) Ukrayna’nın işgal altındaki topraklarda düzinelerce Rus mühimmatını ve yakıt deposunu imha etmesiyle oldu.
HIMARS saldırıları beklendiği gibi Rus ordusunda mühimmat sıkıntısına sebep olmadı. Fakat Rusya’nın sorunlu lojistiğini daha da karmaşık hale getirdi. Hazır mühimmat stoklarını büyük ölçüde azalttı.
Ukraynalı topçu komutanlarının tahminlerine göre, Ukrayna’nın doğusundaki günlük Rus mühimmat harcaması yaklaşık 12.000-15.000 mermiden yaklaşık 5.000-6.000’e düşürüldü. Bu da Ukrayna ordusunu oldukça rahatlattı.
Ukrayna’daki savaş kayıplarını belgeleyen Oryx göre, Rusya en az 75 çekili topçu (32’si 152 milimetre 2A65 Msta-B obüs dahil), en az 152 kundağı motorlu top (46’sı 152 milimetre 2S3 Akatsiya dahil) ve 58 adet 152-milimetre 2S19 Msta-S ağır topçu) kaybetti. Ukrayna tarafında ise en az 50 çekili ve 51 kundağı motorlu topçu imha edildi, hasar gördü veya terk edildiği belgelendi.
Oryx, ABD, Avustralya ve Kanada tarafından Ukrayna’ya gönderilen 100’den fazla topçu platformunun imha edildiğini tespit etti. Bunların içinde sekiz M777A2 platformunun yok edildiğini veya hasar gördüğü belirtildi.
Her iki tarafından yapılan açıklamlara göre, bu kayıplar ‘ karşı batarya ateşinden olmadığı belirtildi.
Ukraynalı uzmanların tahminlerine göre, Rusların sayısal üstünlüğü biraz azaldı. Ukrayna ordusu şu anda 2.000’den fazla Rus topçu sistemine karşı yaklaşık 500 topçu konuşlandırıyor. Eski Varşova ülkelerinden gelen 152 milimetrelik mermilerin sınırlı tedariki, eski Sovyet standardı Ukrayna topçu sistemlerini yeniden kullanılır hale getirdi.
Ukrayna ordusu için yeni mühimmat ve topçu sistemleri tedariki kayda değerdi, fakat üstün Batılı sistemlerin getirilmesi Rus üstünlüğünde radikal değişiklikler getirmedi. Rus topçusu, Ukrayna savunmasını aşırı güçle bombalamaya devam ederken, hala aşırı derecede ezici ve ölümcül.
Donetsk’in hemen kuzeybatısında Pisky kasabasını savunan 21. Motorlu Piyade Taburu Sarmat bağlı manga lideri Serhiy Gnezdilov, şiddetli topçu ateşi altında Facebook sayfasında manşetlere çıkan bir gönderi yayınladı.
Askerin çaresizlik ve öfke dolu mesajı, Rusların saldırısına uğrayan Pisky’deki korkunç durumu anlatıyordu. Gnezdilov’a göre, “ 24 saatten kısa bir süre içinde Rus topçusu kasabadaki Ukrayna savunmasına yaklaşık 6.500 mermi attı. Piyadelerin bu topçu ateşi altında nasıl hayatta kalmayı başardığı, insanın anlayışının ötesinde” diye yazdı.
Rus topçusu, Ukrayna tarafından herhangi direnişle karşılaşmadan, Ukrayna’nın savunmasını sistemli şekilde imha etti. Mesaja göre, Ukrayna topçu bataryaları hiç karşılık vermedi.
Facebook gönderisi Ukrayna medyasında heyecan yarattı. Kısa bir süre sonra, Ukrayna Genel Kurmayı Pisky’deki durumu kademeli olarak stabilize eden takviyeler gönderdi. Rus kuvvetleri, iki haftadan fazla süren acımasız savaşın ardından şu anda şehrin yaklaşık üçte birini kontrolleri altında tutuyor.
HIMARS’ların verdiği tüm hasara rağmen Rusya, özellikle Donbas’ta devasa topçu gücünü belirli cephe bölümlerinde yoğunlaştırma yeteneğine sahip.
Ukrayna basınından Kyiv Independent’e konuşan ismini açıklamayan Ukraynalı topçu subayları, Ukrayna’nın karşı-batarya faaliyetinin etkili üst düzey organizasyon eksikliği nedeniyle büyük ölçüde sorunlu olmaya devam ettiğini söylediler. Subaylara göre, özellikle gözlem noktaları, radar tespiti, insansız hava araçları ve ses yoluyla hedef tespiti olmak üzere batarya karşıtı savaşın tüm ana bileşenlerinin iyileştirilmesi gerekiyor.
Rus topçu sistemleri tespit edildikten sonra hızlı tepki veren topçularla daha iyi senkronize edilerek imha edilemesi gerektiğini belirten subaylar, “özellikle topçu birliklerinin piyade birimleriyle işbirliği içinde çalışması gerekiyor..” dedi.
Subaylar, “ Birçok Rus başarıları onların ezici avantajıyla değil; Ukrayna’nın sorunlu ‘karşı topçu tepkisiyle’ sağlandı. “ ifadelerini kullandı.
Ukraynalı bir topçu subayı Kiev Independent’e verdiği demeçte, “Piyade bu kusurları kanıyla ödedi” dedi.
Bugünün Ukrayna üst komuta yapısı münhasıran topçudan sorumlu belirli komuta ve kontrol organına sahip değildir. Ukrayna’nın dört ana harekat komuta karargahından (“Kuzey”, “Güney”, “Doğu”, “Batı”) hiçbiri topçu komutasına sahip değil.
Kiev merkezli emekli kıdemli topçu subayı Oleh Zhdanov, topçuları denetleyen merkezi bir komuta eksikliği nedeniyle, Ukrayna birimleri arasında tutarsızlık olduğunu ve bunu düzeltmeleri gerektiğini söylüyor.
Zhdanov, Donbas, Zaporizhzhia veya Herson gibi daha büyük cephe sektörlerinin her biri en az bir veya iki topçu tugayına sahip olması gerektiğini söyledi.
Bir topçu tugayı cephe hattının 100-150 kilometrelik bölümündeki ‘karşı batarya savaşından’ münhasıran sorumlu olacağını belirten Oleh Zhdanov, “Genel keşif sisteminin parçası olarak çalışacak, tespit edilen Rus bataryaları bastırmak için hemen harekete geçecek. “ ifadelerini kullandı.
Emekli İngiliz Ordusu subayı ve Ukrayna Savunma Bakanlığı eski danışmanı Glen Grant, “Batılı çalışma yöntemlerine doğru hareket oluyor. Ancak iletişim eksikliği, zayıf organizasyon yapıları ve hala eski kavramların ağır eli bunu engelliyor.” dedi.
Glen Grant, Ukrayna için hala eksik olan ‘telsiz’ bağlantılarını geliştirerek, taburlar için daha fazla ön cephe gözlemci ekibi oluşturarak, donatarak ve eğiterek kontrol topçusunun ademi merkeziyetçiliğini tamamlamak gerektiğini söyledi.
Bu ekibin tugaylarda faaliyet göstermelerini ve düşman topçularıyla ilgili her olası veri kaynağına doğrudan bildirecek telsiz veya Wi-Fi bağlantılarına sahip olmaları hayati ihtiyaç olduğunu söyleyen Grant şöyle devam etti : “ Son olarak topçu pozisyonlarını ve hareketini belirlemek için sensörlerle düşman hatlarından 50-100 kilometre geride yüksekten uçan bir insansız hava aracına ihtiyacımız var. “
Kaynak: kyivindependent, Ajanslar,
