ABD’de Trump yönetimi Türkiye’ye S-400 alımı sebebiyle CAATSA yaptırım kararını uygulayacağını açıkladı. Yaptırım listesinde Savunma Sanayii Başkanı (SSB) İsmail Demir’in de olduğu dört kişinin ismi var.
ABD Hazine Bakanlığı’nın açıklamasında, Savunma Sanayii Başkanlığı, SSB başkanı İsmail Demir ve Başkanlık yetkililerinden Mustafa Alper Deniz, Serhat Gençoğlu ve Faruk Yiğit’in yaptırım listesine eklendiği bildirildi.
ABD Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Güvenlik ve Silahlanmayı Önleme Müsteşar Yardımcısı Christopher Ford, SSB’ye yönelik yaptırımların, başkanlığa “ABD’nin ürün ve teknolojileri için ihracat lisansı ve yetkilerinin verilmesinin yasaklandığını” kaydetti.
Türkiye halen bir NATO müttefiki ve Türkiye’nin NATO’ya katkılarına çok değer verdiklerini kaydeden Ford, “Bu karmaşık bir ilişki. Zor bir ilişki. Sonuçları olan bir ilişki.” dedi.
Türkiye’yle S-400 alımı konusunda ikna etmek için uzun bir süredir diplomatik görüşmeler yaptıklarını ifade eden Ford, yaptırımları yasa gereği uyguladıklarını savundu.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, yaptırım kararına ilişkin yazılı bir açıklama yayımladı. Pompeo, “Yaptırımlar, SSB’ye tüm ABD ihracat lisansı ve yetkisinin yasaklanmasını, SSB Başkanı ve diğer SSB çalışanlarının mal varlıklarına el konulmasını ve vize kısıtlamasına dahil edilmesini kapsıyor” ifadesini kullandı.
Pompeo açıklaması söyle devam etti: “Türkiye’yi bir an önce ABD ile koordinasyon içeresinde S-400 sorununu çözmeye davet ediyorum. Türkiye değerli bir müttefikimiz ve ABD’nin önemli bir bölgesel güvenlik ortağıdır. Bir an önce Türkiye’nin S-400’e sahip olması engelini ortadan kaldırarak verimli savunma sektörü iş birliğimizi sürdürmeyi umuyoruz.”
SSB BAŞKANI DEMİR: KENDİ İÇİNDE KALMASI GEREKEN BİR OLAY
Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, ABD’nin yaptırım kararıyla ilgili olarak, “Bu, münhasır kendi içinde kalması gereken bir olay. İlişkilerimizi çok etkilememesini bekliyoruz” dedi.
SSB Başkanı İsmail Demir, Cumhurbaşkanlığı‘nın 2021 yılı bütçe görüşmelerine katılmak üzere geldiği Meclis’te gazetecilerin sorularını yanıtladı. ABD’nin Türkiye’ye yönelik aldığı yaptırım kararlarını değerlendiren Demir, “Bir müttefiklik ilişkisi var aramızda, NATO müttefikiyiz. Kendilerinin de belirttiği gibi birçok alanda Türkiye ile iş birliği var. Onların devam etmesini onlar da biz de bekliyoruz. Bu, münhasır kendi içinde kalması gereken bir olay, bunun da bence ilişkilerimizi çok etkilememesini bekliyoruz.” İfadelerini kullandı.
CAATSA YASASI NEDİR?
2 Ağustos 2017’de resmen yürürlüğe giren CAATSA yasası, ABD’nin ulusal güvenliğine “tehdit” olarak değerlendirdiği İran, Rusya ve Kuzey Kore’ye karşı yaptırımların alınmasını öngörüyor.
Yasanın 231. maddesine göre, Rusya ile savunma ve istihbarat alanlarında çalışan kişilere karşı da yaptırım getirilebiliyor.
Bu yaptırımlar, Rusya Federasyonu için veya onun adına çalışan kişilerle bilerek “önemli işlem” yapan gerçek ve tüzel kişiler için de geçerli olabiliyor.
Bu kapsamda Türkiye’nin Rusya’dan S-400 sistemlerini alması, “önemli işlem” kategorisinde değerlendiriliyor ve yaptırım öngörülüyor.
12 MADDELİK LİSTE
CAATSA’nın 235. maddesi, ABD Başkanı’nın “ilgili kişi ve kuruluşlara getireceği” yaptırımları 12 maddede düzenliyor:
“1- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara ihracat ithalat bankası desteğinin kesilmesi
2- Mal ve teknoloji ihracatı ruhsatı verilmemesi
3- ABD mali kuruluşlarından kredi tedarik edilmemesi
4- Uluslararası mali kuruluşlardan kredi verilmemesi
5- Mali kurumlara ABD Merkez Bankası ile doğrudan alışveriş yapma izni verilmemesi
6- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlarla ihale ya da sözleşme yapılmaması
7- Döviz üzerinden işlem yapılmasının yasaklanması
8- Mali kurumlar ve bankalar arasında ödeme ya da kredi transferlerinin yasaklanması
9- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumların ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olmasının yasaklanması
10- ABD kişi ve kurumlarının yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlardan sermaye ya da borç alışverişinin yasaklanması
11- Yaptırım kapsamına alınan kişilere ABD’ye giriş yasağı
12- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara benzer işlevi olan üst düzey görevlilere de yaptırım uygulanması.”
Yasanın ilgili maddesine göre, Başkan, bu 12 maddeden en az 5’ini seçip uygulamakla yükümlü.
Kaynak: Ajanslar, NTV,
