Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, gazetecilere yaptığı açıklamada ABD ile yaşanan S-400 gerilimine yönelik ‘Girit modeli’ önerisinde bulundu. Bakan Akar, “Girit’teki S-300’lerde nasıl bir model kullanılıyorsa, biz de bunu müzakereye açacağız” dedi.
Yunanistan’ın Girit Adası’nda bulundurduğu Rus yapımı S-300 hava savunma sistemlerini örnek veren Akar, ” Bu silahlar da pekala NATO içinde sistemde tutuluyor.Girit’teki S-300’lerde nasıl bir model kullanılıyorsa, biz de bunu müzakereye açacağız” dedi.
Yunanistan’ın Akdeniz’deki Girit Adası’na konuşlandırdığı S-300 hava savunma sistemleri aslında 1997 yılında Güney Kıbrıs tarafından, Rusya’dan satın alınmıştı.
Kardak krizi ve sonrasında peşi sıra yaşanan gelişmelerin ardından Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) bölgedeki hava üstünlüğünü dengelemek isteyen Güney Kıbrıs, Rusya’dan S-300 hava savunma sistemlerini satın almak için bir anlaşma yaptı.
O dönem Türkiye medyasından yer alan haberlerde, Türk F-16 pilotlarının S-300’leri yok etmek üzere eğitim almak için İsrail’de bir eğitim programına katıldıkları iddia edildi.
ABD, Güney Kıbrıs’ın S-300’leri satın almasına tepki gösterirken, Avrupa Birliği ise tansiyonun artmasının Güney Kıbrıs’ın üyelik sürecini olumsuz etkileyeceği yönünde bir açıklama yaptı.
Tüm bu gelişmelerin ardından 1998 yılında Güney Kıbrıs, S-300’leri adadan çıkararak Yunanistan’ın Girit adasına transfer etme kararı aldı. Yunanistan bunun karşılığında Güney Kıbrıs’a alternatif silahlar verdi. 2007’ye kadar silahları kiralayan Atina yönetimi, 2007 yılında ise tamamen satın aldı.
15 yıl boyunca Girit Adası’nda atıl bir şekilde bekleyen S-300 hava savunma sistemleri, 2013 yılında ilk kez bir tatbikatta Yunanistan tarafından denendi. Yunanistan’ın daha sonraki tarihlerde İsrail uçaklarının S-300’lere karşı eğitim yapabilmesi için sistemleri aktive ettiği iddia edilse de taraflar bunun Rusya’yla yapılan anlaşmaya aykırı olduğunu belirterek tatbikat iddialarını yalanladı.
