Lahey Temyiz Mahkemesi, uluslararası insancıl hukuk ihlalleri nedeniyle İsrail’e F-35 savaş uçağı parçalarının satışını durdurdu.
Mahkeme, insan hakları örgütlerinin İsrail’e F-35 parçalarının ihracatının durdurulması talebini reddeden ilk karara yapılan temyizi kabul etti.
İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarında sivillere verdiği zararın yeterince dikkate alınmadığı gerekçesiyle Hollanda’nın İsrail’e F-35 parçalarının ihracatını yedi gün içinde durdurmasına hükmedildi.
Açıklamada, İsrail’in Gazze Şeridi’nde insancıl hukuku ciddi şekilde ihlal etme riskinin açık olduğu vurgulandı ve saldırıların binlerce çocuğu da içeren sivilleri orantısız şekilde öldürdüğü belirtildi.
Hollanda’nın uluslararası düzenlemelere göre insancıl savaş hukukunun ihlal edilmesi durumunda askeri teçhizatın ihracatını yasaklama zorunluluğu olduğu hatırlatıldı ve bu nedenle Hollanda’dan İsrail’e F-35 parçası ihraç edilemeyeceği belirtildi.
İnsan hakları örgütleri, İsrail’e F-35 parçalarının ihracatının durdurulmasını talep etti ve bu talep mahkeme tarafından değerlendirildi.
İlk derece mahkemesi insan hakları örgütlerinin talebini reddetti ve Hollanda’nın daha önce verilen lisans kapsamında İsrail’e F-35 parçaları satışını durdurmak zorunda olmadığına karar verdi.
İnsan hakları örgütleri kararı temyiz etti ve Lahey Temyiz Mahkemesi bu temyiz başvurusunu değerlendirdi.
Temyiz Mahkemesi, İsrail’in Gazze’deki muhtemel savaş suçlarına ortak olunmasını önlemek amacıyla İsrail’e F-35 parçalarının ihracatının durdurulması gerektiğine hükmetti.
Hollanda devletinin avukatları ise Gazze’deki durumun karmaşık olduğunu ve F-35 satışının devam etmesi gerektiğini savundular.
MAHKEME KARARI BAŞBAKAN RUTTE’NİN İSRAİL’E GİTTİĞİ SIRIDA ALINDI
Karar, Hollanda Başbakanı Mark Rutte’nin Başbakan Benjamin Netanyahu ile görüşmek üzere İsrail’e gittiği sırada alındı. Rutte’nin ayrıca Filistin Başbakanı Muhammed Ştayyeh ile de ayrı ayrı görüşmesi bekleniyordu.
Dışişleri Bakanlığı hükümetin temyize gideceğini söyledi. Dış ticaret ve kalkınmadan sorumlu bakan Geoffrey van Leeuwen yaptığı açıklamada “Dış politikasını şekillendirmek devlete kalmıştır” dedi. Bu arada van Leeuwen, ofisinin ihracat yasağına uyacağını söyledi.
Diğer ülkeler de İsrail’e silah satışını kısıtlamayı düşünüyor. Birleşik Krallık’taki insan hakları grupları, İsrail’e silah ihracatını engellemek için hükümetlerine karşı benzer bir dava açtılar.
