NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Afganistan’da Taliban’ın iktidara geri dönmesiyle “uluslararası terörün” bir tehdit oluşturduğunu ve ittifakın “mücadelenin ön saflarında tedbirli kalması gerektiğini” söyledi.
Stoltenberg düzenlediği basın toplantısında Afgan Ulusal Ordusu’nun Taliban karşısındaki ilerleyişi karşısında çökmesinin sürpriz olduğunu ve NATO’nun bundan ders alması gerektiğini belirtti. Stoltenberg bugünse asıl odaklanması gerekenin, tehdit altındaki insanların ülkeden çıkartılması olduğunu vurguladı.
Stoltenberg “En niyahetinde, Taliban’a karşı durmayı başaramayan ve Afganların çaresizce istediği barışçıl çözüme ulaşamayan Afgan siyasi lider kadrosu oldu. Afgan liderlerin bu başarısızlığı, bugün tanık olduğumuz trajediyi yarattı” dedi.
NATO Genel Sekreteri, Afgan ordusunun bazı kısımlarının “cesurca savaştığını” ancak “nihayetinde Afgan siyasetçilerin Taleban’a karşı durmayı ve Afganlar’ın umutsuzca istediği barışçı çözümü elde etmeyi başaramadığını” söyledi.
Yıllar boyunca Taleban’ın yalnızca müzakere masasında başarılı olacağı ve savaş alanında asla zafere ulaşamayacağı konusunda ısrar etmiş olan Stoltenberg, “Afgan liderlerin bu başarısızlığı bugün tanık olduğumuz trajediye yol açtı” dedi.
Bir yıl önce, NATO’nun Afgan güvenlik güçlerini eğitmeye yönelik “Kararlı Destek Misyonu”, 36 üye ve ortak ülkeden yaklaşık 10 bin personeli içeriyordu.
Afganistan’da yolsuzluk ve liderlik eksikliği nedeniyle ortaya çıkan kusurlara rağmen, 30 ülkeden oluşan askeri ittifak, yerel güvenlik güçlerini eğitmenin, IŞİD gibi aşırılık yanlılarıyla savaşmanın ve Batılı birlikleri tehlikeye atmaktan kaçınmanın en iyi yolu olduğuna inanıyordu.
NATO şu anda Irak, Ürdün ve Tunus’ta asker eğitiyor ve ulusal güvenlik kurumlarının kurulmasına yardım ediyor. NATO, Gürcistan ve Moldovya ile de benzer düzenlemelere sahip. Ayrıca, “şartlar izin verdiğinde” çatışmalarla bölünen Libya’ya güvenlik danışmanlığı sağlama konusunda da anlaşmaya varıldı.
Stoltenberg, “Uluslararası terörle mücadeleye devam etmemiz gerekiyor” dedi ve NATO’nun çabalarının El Kaide ağını zayıflatmaya yardımcı olduğu konusunda ısrarını sürdürdü. Genel Sekreter, NATO’nun yerel güçleri başarılı bir şekilde eğitmesi halinde muharebe operasyonlarına girmekten kaçınabileceğini söyledi.
Ancak Stoltenberg askeri eğitimdeki kusurlarını da kabul ederek, “Dürüst ve net bir şekilde sormamız gereken en önemli soru şu; bunca yıl eğittiğimiz, donattığımız ve desteklediğimiz kuvvetler neden Taleban’a karşı onlardan daha güçlü ve daha iyi bir şekilde duramadı?’’ ifadelerini kullandı.
Jens Stoltenberg, NATO’nun “son derece ciddi ve öngörülemeyen” koşullarda kısa vadeli amacının, üye ve ortak ülkelerden gelen personelin ve onlara yardım eden Afganlar’ın güvenli bir şekilde ülkeden tahliyesini sağlamak olduğunu söyledi.
Stoltenberg, NATO ülkelerinden yaklaşık 800 sivil personelin, özellikle Kabil havaalanının çalışır durumda kalmasına yardımcı olmak için Afganistan’da kaldığını kaydetti. Bu personel arasında hava trafik kontrolunu, uçak yakıt operasyonlarını ve iletişimi yürütecek olanlar var.
Stoltenberg ayrıca Taleban’ı, Afganistan’dan ayrılmak isteyenlerin isteklerine saygı duymaya ve sınır geçiş noktalarını veya havaalanlarını kapatmamaya çağırdı. NATO Genel Sekreteri militanlara intikam veya misillemeden kaçınmaları ve iktidarın barışçı biçimde değişimini sağlamaları çağrısında bulundu.
Kaynak:NATO, Ajanslar, BBC, VOA
