NATO’nun yeni girişimi, Kuzey Atlantik Savunma İnovasyon Hızlandırıcısı veya DIANA girişimi, bu yıl için birkaç milyon avro ve gelecek yıllarda tahmini 50 milyon avro (54.7 milyon dolar) tutarında “start-up” şirketlere fon sağlayacak.
DIANA’nın direktörü Deeph Chana, seçilen başlangıç şirketlerinin 2023 yılı sonuna kadar hibe desteğiyle “faaliyete geçmelerini” umduklarını belirtti.
Chana, sanal bir brifingde gazetecilere yaptığı açıklamada, DIANA’nın amacının teknoloji zorluklarıyla kritik savunma sorunlarına yardımcı olabilecek çift kullanımlı bilim ve teknoloji çözümlerine odaklanan yenilikçi başlangıç şirketlerini ve küçük işletmeleri desteklemek olduğunu ifade etti.
NATO, ilk aşama için yaklaşık 30 başlangıç şirketinin katılımını beklediğini belirten DIANA’nın direktörü Deeph Chana, ” İlk aşamayı geçenler, her biri 100.000 Euro (yaklaşık 108.000 ABD Doları) hibe alacak ve ikinci aşamaya geçmeyi başaranlar altı aylık bir dönem için her biri 300.000 Euro (yaklaşık 324.000 ABD Doları) hibe alacaklar…” dedi.
Chana, DIANA’nın fonladığı şirketlerden ortaklık veya fikri mülkiyet payı talep etmediğini de sözlerine ekledi.
Program ayrıca geçen yıl başlatılan NATO İnovasyon Fonu adlı çok uluslu bir risk sermayesi fonuyla da işbirliği yapacak.
DIANA, “çift amaçlı hızlandırma programı” sunma yanı sıra NATO ittifakındaki 11 derin teknoloji hızlandırma merkeziyle işbirliği yapacak. Böylece DIANA, 90’dan fazla test merkezine erişim sağlayacak ve hükümet kurumları ile akademisyenlerle iletişim imkanı sunacak. Bunun için şirketlerin NATO üyesi bir ülkede kurulu olması gerekmektedir.
Chana sözlerine şöyle devam etti: “Geleneksel taktik askeri alanlarda başvuruları açıkça teşvik ediyoruz. Aynı zamanda sivil bir alanda da gelir fırsatları açısından başvuruları istiyoruz; çünkü bu alanda daha dayanıklı, daha yatırılabilir şirketlerin oluştuğunu düşünüyoruz.”
NATO tarafından başlatılan DIANA girişiminin amacı savunma ve ticari sektörlerde çalışabilen çift amaçlı teknolojileri test etmek ve şirketleri bu alanda fonlarla desteklemektir. DIANA, şirketleri savunma sektöründe kullanılabilecek teknolojileri geliştirmeleri için teşvik etmektedir. Özellikle enerji tedarik direnci, algılama ve gözetim, güvenli bilgi paylaşımı gibi alanlarda çalışan teknolojilere odaklanmaktadır. Bu teknolojilerin askeri amaçlarla kullanılabileceği gibi ticari sektörde de kullanım potansiyeli bulunmaktadır.
NATO ülkelerinin dışişleri bakanları, Belçika’nın başkenti Brüksel’de Nisan 2022’de bir araya gelerek Kuzey Atlantik için Savunma İnovasyon Hızlandırıcısı (DIANA) programının tüzüğü ile NATO İnovasyon Fonu’nun çerçevesi üzerine kararlar aldı. NATO, “derin teknoloji” ve “yıkıcı teknolojiler” alanlarında çalışmalara öncelik verecek.
İngiltere ve Kanada’da iki bölge ofisi kurulacak olan program için ayrıca 20 ülkede 47 test merkezi ve dokuz hızlandırıcı merkez belirlendi. Türkiye’de Gebze merkezli TÜBİTAK Bilişim ve Bilgi Güvenliği İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi ve Ankara merkezli TÜBİTAK Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü, DIANA programı kapsamında yapılacak çalışmalar için test merkezi olacak. DIANA’nın hızlandırıcı merkezlerinden biri de Ankara’da yer alacak.
