Rus TASS haber ajansı Rusya ile Türkiye’nin ikinci parti S-400 tedariki için sözleşme imzaladığını öne sürmesinin ardında Savunma Sanayii Başkanlığı’na (SSB) yakın kaynaklardan yumuşak yalanlama geldi. SSB kaynakları, “Yeni bir gelişme söz konusu değil. İlk gün yapılan anlaşmaya göre süreç devam etmektedir.” dendi.
Açıklama, Milli Savunma Bakanlığı’ndan askeri teknik bir heyetin F-16 tedariki ve modernizasyonu için ABD’de bulunduğu bir dönemde gelmesi dikkat çekti.
Savunma Sanayi Başkanı İsmail Demir Aralık ayında Türkiye İhracatçılar Meclisi’nde yaptığı konuşmada, “S-400 konusunda iki sistem için masaya oturuldu, anlaşmanın tüm parametreleri iki sistem içindi, birinci sistem oradan tedarik, ikinci sistem belirli alanlarda işbirliğini öneriyor. Bu işbirliği konularında adımlar atıldı, detayları çalışılıyor. Bu konuda somut gelişmeler oldu’’ ifadelerini kullanmıştı.
Savunma Sanayi Başkanlığı (SSB) TASS haber ajansının haberinden yaklaşık beş saat sonra yaptığı açıklamasında, ‘‘Yeni bir gelişme söz konusu değil. İlk gün yapılan anlaşmaya göre süreç devam etmektedir’’ diyerek Rus haber ajansını yalanladı.
Türkiye ile Rusya arasında ikinci parti S-400 tedariki konusu yaklaşık 2,5 yıldır konuşuluyor.
Türkiye Rusya’dan S-400 aldığı gerekçesiyle F-35’den çıkarıldıktan üç gün sonra 26 Eylül 2021’de Amerikan CBS kanalına konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yeni bir set S-400 hava savunma sistemi alma konusunda ısrarını koruduğunu belirtmişti.
Cumhurbaşkanı televizyon söyleşisinden dört gün sonra Rusya Cumhurbaşkanı Putin’le yaptığı görüşmenin ardından gazetecilere, ‘‘S-400 konusunda bizim sürecimiz devam ediyor. Geri adım atmak gibi bir şey söz konusu değil. Bu yararlı görüşmemizde tabii ki bunları da etraflıca konuştuk ve bunları daha ileri boyutlara nasıl taşıyacağımızı görüştük. Hatta uçak motorları yapımında ne gibi adımlar atabiliriz, bunları da etraflıca konuşma imkanımız oldu. Allah nasip ederse uçak motorları konusunda da aynı adımı atacağız. Bir diğer konu, gemi inşasında da yine beraber birçok adım atabiliriz’’ ifadelerini kullanmıştı.
Türkiye ile ABD arasında F-16 uçağı alımı ve modernizasyonu ile ilgili bir süredir devam eden teknik düzeydeki görüşmelerin dördüncüsü Washington’da yapılıyor. Toplantı, ABD Temsilciler Meclisi’nde F-16’lar için konulan şartların ardından yapılacak ilk görüşme olması açısından önemli görülürken, ABD Senatosu’nun satışla ilgili tutumunun Ankara için zorlayıcı olabileceği değerlendirmeleri yapılıyor.
ABD Temsilciler Meclisi Temmuz ayı ortasında ABD Başkanı Joe Biden’ın Türkiye’ye F-16 savaş uçağı satma planıyla ilgili engel oluşturabilecek bir karar aldı. F-16 satışı için Türkiye’nin Yunanistan hava sahasını ihlal etmemesi ve satışın ABD’nin çıkarına olacağı yönünde garanti istedi.
Temsilciler Meclisi’nden geçen metinle ilgili yasal süreç ise henüz sona ermedi. Senato’nun da tasarının kendi versiyonunu onaylaması gerekiyor. Ardından Kongre üyelerine savunma harcama yetkisi veren tasarının her iki versiyonu üzerinde uzlaşılan ortak bir metinde birleştirilecek ve bu metin tekrar Kongre’nin her iki kanadında oylanacak.
Yunanistan Başbakanı Kiryakos Mitsotakis Mayıs ayında ABD Kongresi’ne hitap ederek, isim vermeden Türkiye’nin Yunan hava sahasını ihlal ettiğini iddia etti ve Kongre’den Türkiye’ye yapılacak muhtemel silah satışlarında Doğu Akdeniz’deki durumu göz önünde bulundurmasını istemişti.
Uzun yıllardır füze savunma sistemini geliştirmek isteyen Türkiye, 2017’de ABD’nin ve diğer NATO müttefiklerinin çekincelerine rağmen Rus yapımı S-400 hava savunma sistemi satın almıştı.
Rusya’dan satın alınan S-400 hava savunma sistemi ilk partisi Haziran 2019’da Türkiye’ye ulaşmaya başlamasının ardında Washington, Rus sistemlerinin NATO ile uyumlu olmadığı ve gizli askeri bilgilerin Rusya’nın eline geçebileceği gibi gerekçelerle Ankara’ya tepki göstermiş, Temmuz 2019’da yeni nesil savaş uçağı F-35 üretim sürecinden Türk ortaklarını çıkartmıştı.
Kaynak: Ajanslar, SSB, BBC, Reuters,
