Sovyetler Birliği döneminde 1981 yılında yapılan ‘Zapad-81’ tatbikatından sonra Rusya’nın gerçekleştirdiği en büyük tatbikat ‘Vostok-2018’ 11-17 Eylül tarihleri arasında Rusya’da gerçekleştirildi.
Tatbikatta yaklaşık 300.000 asker, 1000 hava aracı, 36.000 tank ve askeri araç, 80 gemi ve deniz aracı katıldı.Bir milyon askere sahip Rus ordusunun neredeyse üçte biri tatbikata katılmış oldu.
Savunma Bakanlığı açıklamasına göre, tatbikat Rusya’nın Uzak Doğu Bölgesi’ndeki topraklarda bulunan 5 askeri alan ve karasularda (Japon Denizi, Bering Denizi ve Ohotsk Denizi) gerçekleştirildi.
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu’nun yönettiği tatbikatın amacı ise birliklerin kullanımını ve ordunun kara, hava ve donanma güçlerinin becerilerini geliştirmek.
Rusya ordusu tatbikatta en yeni silahlarını da kullandı. Nükleer başlık taşıyabilen İskender füzeleri, T-80 ve T-90 tanklarının yanı sıra Su-34 ve Su-35 savaş uçakları da tatbikatta yer alan askeri teçhizatlar arasında.
Deniz tatbikatlarında ise Suriye’de kullanılan Kalibr füze donanımına sahip gemiler görev yaptı. Şoygu, daha önce tatbikatta Pasifik ve Kuzey Filoları’ndan askerlerin yer alacağını söylemişti.
TÜRKİYE TATBİKATA GÖZLEMCİ GÖNDERDİ
Türkiye’nin Rusya Büyükelçiliği askeri ataşe temsilcileri “Vostok-2018” tatbikatlarına katıldı. Moskova basınına konuşan Rus temsilci “Türkiye Büyükelçiliği Askeri Ataşesi temsilcilerinden oluşan bir heyet gözlemci olarak katıldı.” dedi
ÇİN VE MOĞOLİSTAN DA VAR
Tatbikat için Çin’den 26 helikopter ve 6 uçak Rusya’ya gönderdi. Rusya ordusu, Çin’in gönderdiği uçaklar arasında Rusya’dan satın alınan 6 adet Mi-171 helikopteri ve 9’ar adet Z-9 ve Z-19 helikopteri olduğunu bildirdi.
Çin Savunma Bakanlığı daha önce tatbikat için 3.000 askerin, 900’ü aşkın askeri teçhizatın, 30 savaş uçağının ve helikopterin Rusya’ya sevk edileceğini açıklamıştı. Moğolistan ordusundan katılacak güçler konusunda ise bir bilgi aktarılmadı.
Rusya’nın tatbikatı NATO’nun, Ukrayna’da 3 Eylül’de başladığı ve 15 Eylül’e kadar sürecek ‘Rapid Trident’ (Hızlı Mızrak) tatbikatıyla aynı döneme geldi.
Rusya Genelkurmay Başkanı Valeriy Gerasimov, tatbikatın hiçbir ülkeyi hedef almadığını, yalnızca savunma amaçlı olduğunu belirtti. Ancak NATO, Vostok-2018 tatbikatının ‘büyük çapta bir kriz için prova’ olduğunu ileri sürdü.
NATO Sözcüsü Diline White, tatbikat hakkında “Vostok-2018, Rusya’nın büyük çapta bir krize hazırlanmaya odaklandığını gösteriyor” ifadelerini kullandı.
Diğer yandan Rusya, NATO’nun sınırlarındaki varlığını arttırmasından dolayı duyduğu rahatsızlığı dile getiriyor.
TATBİKATIN DEĞERLENDİRİLMESİ
Rusya modernize etmeye çalıştığı ordusunu daha da etkin hake getirmek için Rusya’nın orta ve doğu bölgelerinde büyük çaplı bir tatbikat yaptı. Rusya Genelkurmayı ordunun uzak bölgelerindeki birliklerin ülke çapında hareket edememesi ve koordinasyonda sıkıntılar olduğuna inanıyordu. Bu durum ülke sınırları içinde düşman unsurlara cevap vermede çok az tecrübe ve güvenirlilik olduğu izlenimi vermekteydi. “Vostok-2018 tatbikatı modernleşen ve yeni silah sistemleri ile donatılan ordunun büyük çaplı bir savaşta nasıl davarancağının bir testi oldu.
Rus ordusu 1990’lı yıllarda Çeçenistan, 2008 Gürcistan, 2014’ten bu yana Ukrayna ve 2015’ten beri de Suriye tecrübeleri ile hemen her yeni silah sistemini hibrit harp sahalarında denemiş, pilotları gerçek harp koşullarında uçuş saatleri kazanmış, askeri personeli Kafkasya’dan Doğu Akdeniz’e birçok bölgede savaşarak terfi etmiş bir profil çiziyor.
Rus Silahlı Kuvvetleri için bir stres testi olarak tasarlanan tatbikatın dört temel nokta üzerinde duruldu, bunlar lojistik, seferberlik, komuta ve kontrol, yeni taktikler.Tatbikatta lojistik savaş desteği ve mühendisliği, komuta ve kontrol diğer unsurlara entegrasyonu başarısı öne çıktı.Özellikle yeni geliştirilen dronların (İHA) sahada topçu ve muharip biriliklerde kullanılması, dronlara karşı savunma sistemleri tatbikatta denendi.
Sivil yetkililerin savaşan unsurlara destek vermesi ve seferberlik durumunda yedeklerin görev alması tatbikatta test edildi.
Tatbikatın dikkat çeken elit muharip birlikleri arasında 1990’lı yıllarda Çeçenistan’dan başlayarak Gürcistan, Ukrayna gibi tüm önemli cephelerde kritik bir rol oynayan Rus Hava İndirme Birlikleri olmuştur. Bu biriliklerin Batı bloğundaki Hava İndirme gücünden çok farklı yeteneklere sahip olduğu belirtilmektedir. Rus Hava İndirme Birlikleri hava indirme görevlerinin çok ötesinde, Rus acil müdahale gücünü teşkil etmekte ve uzun bir süredir ciddi modernizasyon projelerine tabi tutulmaktadır.Bakanlık tatbikata Rusya Hava İndirme Kuvvetleri’nden 6.000 asker ve 900 zırhlı aracın yer aldığını da aktardı.
Tatbikatın önemli sonuçlarından biride Sovyetler döneminde çatışmanın eşiğine gelen Çin’in tatbikata katılmasıydı. Çin tatbikata 3.000 asker, 900’ü aşkın askeri teçhizat, 30 savaş uçağı ve helikopter ile katılması Moskova ile Pekin arasındaki askeri stratejik işbirliğinin geldiği aşamayı gösteriyor. Vostok-2018 tatbikatı Çin Halk Cumhuriyeti’ne karşı caydırıcılığı tahkim etmek üzerine değil, aksine, Pekin’i bir askeri ittifaka cesaretlendirmek üzere kurgulanmış gibi görünüyor.
ZAPAD-81 TATBİKATI
Zapad-81 tatbikatı 4-12 Eylül 1981 tarihleri arasında gerçekleşmişti. Tatbikat 1981 yılında Belarus, Ukrayna, 3 Baltık ülkesi ve Varşova Paktı’ndaki bazı imzacı ülkelerinin topraklarını kapsıyordu. Bu tatbikatta yaklaşık 100.000 asker ve 1000 askeri teçhizat yer almıştı.
Kaynak: Sputnik, Ajanslar, CCW,
