Ukrayna ordusu Eylül ayının başında ülkenin güney ve doğusunda başlattığı saldırıda stratejik İzyum şehri dahil olmak üzere geniş bir alanı geri aldı. Bu harekat öncesinde ABD tarafından sağlanan Yüksek Hareketli Topçu Roket Sistemi (HIMARS) etkin olarak kullanıldı. Askeri analistler Ukrayna’nın Rus ordusunun daha derindeki kilit lojistik noktalarına ve yüksek değerli hedeflere saldırmasına yardımcı olacak Ordu Taktik Füze Sistemi’nin (ATACMS) ABD tarafından sağlanması gerektiğini savunuyor.
Biden yönetimi Ukrayna’ya şimdilik ATACMS sağlamayı sıcak bakmıyor. Beyaz Saray, ATACMS sağlanması durumunda Rusya’nın gerilimi daha da tırmandırmasından korkuyor. Başkan Joe Biden Mayıs ayında yaptığı açıklamada, ABD’nin Ukrayna’ya GMLRS ( Çok Namlulu Roketatar Sistemi -ÇNRA ) vereceğini, ancak “Rusya’yı vurabilecek roket sistemlerini Ukrayna’ya göndermeyeceğini” söyleyerek Ukrayna’ya ATACMS göndermeye karşı olduğunu açıklamıştı.
Modern ATACMS varyantları 300 kilometreye (186 mil) kadar bir menzile sahiptir. Yaklaşık 500 kilogram savaş başlığı taşır, bu da halihazırda Ukrayna’nın kullandığı HIMARS ve Çok Namlulu Roket Sistemleri’nden (ÇNRA) yaklaşık 2,5 kat daha büyük bir savaş başlığı ile daha uzun menzilde muazzam bir etkiyle hedefleri vurabilir anlamına gelir.
MGM-140 Ordu Taktik Füze Sistemi (ATACMS), ABD savunma şirketi Lockheed Martin tarafından üretilen bir karadan karaya füzedir. Katı yakıt ile 186 mil (300 km) menzile sahiptir ve 4.0 m boyunda ve 610 mm çapındadır.
ATACMS, paletli M270 Çok Namlulu Roket Sistemlerinden (MLRS) ve tekerlekli M142 Yüksek Hareketli Topçu Roket Sisteminden (HIMARS) ateşlenebilir.
ATACMS fırlatma kabı, standart bir MLRS roket kapağı gibi altı daire desenli bir kapağa sahiptir, ancak yalnızca bir füze taşımaktadır.
ATACMS’ler Ukrayna’nın ön hatların çok gerisindeki yüksek değerli hedefleri daha kolay, sık ve etkili bir şekilde vurmasını sağlayacaktır. HIMARS ve Çok Namlulu Roket Sistemler ile 9 Ağustos’ta Karadeniz Filosuna bağlı 43. Bağımsız Deniz Taarruz Havacılık Alayı’nın konuşlandığı Saki hava üssüne yapılan saldırıda, savaş uçaklarının yaklaşık yarısı hasar gördü ve imha edildi. Bu da bize bu sistemlerin Rus güçleri ve tesislerine yönelik derin saldırılarda potansiyeli olduğunu gösteriyor.Bu saldırıda ATACMS’lerin kullanıldığı gündeme gelmiş fakat ABD tarafından yalanlanmıştı.
Buna ek olarak Rus topçularının Ukrayna şehirlerini sistematik olarak hedef almak için kullanılan uzun menzilli saldırı yeteneklerinin bozulmasına yardımcı olacaktır. Aynı şekilde Rus donanmasının Sivastopol’daki üssü risk altından tutularak, Rusya’nın denizden fırlatılan füze saldırıları gerçekleştirme ve Ukrayna’nın Karadeniz limanlarına uyguladığı ablukayı kırmaya yardımcı olacaktır.
HIMARS ve Çok Namlulu Roket Sistemlerin menzilinin ötesinde bulunan Rus komuta ve kontrol noktalarının ATACMS’ler ile vurulması, Rus kuvvetlerini dağıtabilir. Ayrıca Rus Hava Savunma sistemleri (S-300 veya S-400) imha edilmesi Ukrayna Hava Kuvvetlerinin daha etkin bir şekilde çalışmasını sağlayacaktır.
Belki de en önemlisi ATACMS’ler Rus güçlerin tedarik hatlarının bağlı olduğu demiryollarını ve köprüleri yok etmesi olacaktır. Rus ordusu malzemeleri taşımak için büyük ölçüde demiryollarına güveniyor. Son 6 ayda yaşanan çatışmalarada iletişim hatlarında büyük oranda Rus askeri kamyonları imha edildi. Demiryolu taşımacılığının yerini alacak kamyon kapasiteside mevcut değil.
HIMARS ve Ukrayna Çok Namlulu Roket Sistemlerinin Rus yakıt ve mühimmat depolarına karşı taktik düzeyde başarısına benzer şekilde, ATACMS’ler Rus lojistiğini operasyonel düzeyde bozabilir.
ABD Ordusu, maliyet nedeniyle ATACMS programını 2007’de sonlandırdı. Stokları yenileme kapsamında TACMS Hizmet Ömrü Uzatma Programı (SLEP) başlatıldı.
