Japon şirketi “iSpace”, Ay’a yumuşak iniş için gönderdiği Hakuto-R uzay aracının çakılma sebebini Ay yüzeyinin yaklaşık 5 km yanlış hesaplanmasından kaynaklandığını açıkladı.

Cuma günü düzenlenen bir basın toplantısında, iSpace CEO’su Takeshi Hakamada, Hakuto-R uzay aracının başarısız iniş girişimine kadar veri iletimi yapabildiğini söyledi. Hakamada, şirketin başka bir Ay aracı tasarımını iyileştirmek için değerli veriler elde ettiğini belirtti.

iSpace’nin verdiği bilgilere göre, planlanan iniş noktasına doğru ilerlerken uzay aracı, Ay’ın yüzeyinde yaklaşık 3 km yükseklikte bir uçurum üzerinden geçtiğinde, araç üzerindeki sensörler tarafından ölçülen yükseklik keskin bir şekilde yükseldi. Bu nokta bir kraterin kenarı olarak tespit edildi. Ancak araç kendi yüksekliğini sıfır olarak tahmin etti ve aslında Ay’ın yüzeyinden yaklaşık 5 km yükseklikte olduğu sonradan belirlendi. Planlanan iniş zamanına ulaşıldıktan sonra araç düşük bir hızda inişe devam etti, ta ki itki sistemi yakıtı tükenene kadar. O zaman iniş aracının kontrollü inişi sona erdi ve Ay yüzeyine serbest düştüğü düşünülüyor.

Araç 11 Aralık’ta Florida’nın Cape Canaveral kentinden bir SpaceX roketiyle fırlatıldı. Uzay aracı, Dünya’dan yaklaşık 239.000 mil (384.600 kilometre) uzaklıkta olan Ay’a üç aylık bir yolculuk yaptı. Ardından Hakuto-R hedefi etrafında düşük enerjili bir yol izleyerek yörüngeye girdi. Genel olarak bu yolculuk aracı yaklaşık 870.000 mil (1,4 milyon kilometre) uzayda taşıdı.

Hakuto-R, Japon şirketi iSpace tarafından geliştirilmiştir. iSpace, Ay keşfi ve uzay madenciliği gibi faaliyetlere odaklanan bir özel uzay şirketidir. Hakuto-R’nin geliştirilmesi sürecinde diğer kuruluşlarla işbirliği yapıldı. Özellikle Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki Mohammed bin Rashid Uzay Merkezi tarafından geliştirilen Rashid rover ile birlikte Ay görevine katıldı.

NASA UZAY ARACININ DÜŞTÜĞÜNÜ DOĞRULADI

Uzay aracının kaderi bu hafta NASA’nın Lunar Reconnaissance Orbiter’ın Hakuto-R’nin iniş sahasının 10 görüntüsünü kaydetmesiyle belli oldu. Japon uzay aracı çarpışma sonucu en az dört parçaya ayrıldığı duyuruldu.

Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO) olarak adlandırılan uzay aracı, Ay’ı gözlemlemek ve haritalamak amacıyla 2009 yılında fırlatıldı. Ay yörüngesinde dönmekte ve çeşitli bilimsel araştırmalar yapmaktadır. Uzay aracı, Ay’ın yüzeyini yüksek çözünürlüklü kameralarla görüntüler, topografik haritalar oluşturur, radyasyon düzeylerini ölçer, buz kalıplarını tespit etmek için radar kullanır ve Ay’ın manyetik alanını incelemek gibi çeşitli bilimsel çalışmaları gerçekleştirir.

BİRLEŞİK ARAP EMİRLİĞİ RASHID ROVER’I GELİŞTİRDİ

Japon uzay aracı Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki Dubai’deki Mohammed bin Rashid Uzay Merkezi tarafından geliştirilen ilk Arap yapımı Ay uzay aracı olan ‘Rashid rover’ı taşıyordu. Rashid rover, Ay yüzeyinde keşif yapmak ve bilimsel araştırmalar gerçekleştirmek amacıyla tasarlandı. Uzay aracının 22 pound (10 kilogram) ağırlığında olduğu belirtildi. Rover’ın tam olarak hangi bilimsel deneyler ve görevler için kullanılacağına dair detaylı bilgiye sahip değiliz. Ancak Ay’ın kuzeydoğusundaki Atlas Krateri’ni keşfetmek için Ay yüzeyinde araştırmalar yapması planlanmaktaydı. Rashid rover, Ay yüzeyindeki hareketliliği sağlamak için tekerleklerle donatıldı; tasarımında Avrupa Uzay Ajansı da yardımcı oldu.

Kontrollü bir şekilde Ay’a iniş gerçekleştiren üç ülke bulunmaktadır: Amerika Birleşik Devletleri, eski Sovyetler Birliği ve Çin. Amerika Birleşik Devletleri hala Ay’a insan gönderen tek ülke konumundadır.

iSPACE FİRMASI GOOGLE XPRIZE YARIŞMASINA KATILDI

Japonya merkezli şirket olan iSpace, Google Lunar XPrize yarışmasına katılan birkaç şirketten biridir. Google Lunar XPrize, 2007 yılında Google tarafından düzenlenen bir yarışmadır. Bu yarışma, Ay’a robotik araçları göndermek, Ay yüzeyinde belirli bir mesafeyi kat etmek ve veri iletmek gibi hedefleri olan özel şirketlere yöneliktir. Yarışma, hem bilimsel hem de ticari amaçlar için Ay keşfini teşvik etmeyi amaçlamaktadır.

Yarışmanın ana hedefi, Ay’a inmek, yüzeyde seyahat etmek ve veri toplamak olan bir robotik araç göndermektir. Yarışmanın ödülü 20 milyon dolarlık bir fondu ve bu fon, hedefleri tamamlayan ve gereklilikleri karşılayan ilk özel şirkete verilecekti.

Yarışma için belirlenen başlangıç tarihi 2007 idi ve başlangıçta 2012 yılında sona ermesi planlanmıştı. Ancak süre daha sonra uzatıldı ve son tarihler birkaç kez değişti. Sonunda, 2018 yılında yarışma, hiçbir katılımcının zamanında hedefleri yerine getirememesi nedeniyle resmi olarak sonlandırıldı.

Google Lunar XPrize, özel şirketlerin Ay keşfi ve uzay araştırmaları alanında inovasyon ve gelişme sağlamasına önemli bir teşvik sağlamıştır. Yarışmanın sona ermesiyle birlikte iSpace ve İsrail merkezli şirket SpaceIL çalışmalarına devam etti.

SpaceIL şirketi Beresheet adlı bir uzay aracı geliştirdi. Beresheet’in amacı Ay yüzeyine yumuşak bir iniş yapmak ve keşif yapmaktır. İnişin ardından Ay yüzeyinde bilimsel veriler toplamak ve gözlemlemek için tasarlanmıştı. Beresheet, 22 Şubat 2019 tarihinde Falcon 9 roketi ile fırlatıldı. Ay’a ulaşmak için birkaç haftalık bir yolculuk gerçekleştirdi. Ancak iniş sırasında yer ekipleriyle iletişimi kesildi ve araç Ay yüzeyine çarptı.

Hindistan Uzay ve Araştırma Organizasyonu (ISRO) Chandrayaan-2 adlı bir Ay misyonu gerçekleştirdi. Bu, ISRO’nun Ay’a ikinci kez gönderdiği bir uzay aracıdır. Chandrayaan-2, bir uydu (Orbiter), bir iniş aracı (Vikram) ve bir keşif aracı (Pragyan) olmak üzere üç ana bileşenden oluşmaktadır. Bu bileşenler birbirleriyle işbirliği yaparak farklı araştırma görevlerini gerçekleştirirler. Chandrayaan-2, 22 Temmuz 2019 tarihinde başarılı bir şekilde fırlatıldı. Ay’a yaklaşırken Vikram iniş aracı ayrılmış ve Ay yüzeyine doğru yolculuğuna başladı. Ne yazık ki iniş sırasında iletişim kesildi ve iniş aracının tam konumu belirlenemedi. Ancak orbiter bölümü hala aktif ve Ay yüzeyini gözlemlemeye devam etmektedir.

Kaynaklar: CNN, NASA, iSpace, ISRO, Beresheet,

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here