Suudi Arabistan, yeni nesil savaş uçağı projelerine katılmak için İngiltere, Japonya ve İtalya’da lobi yapıyor.
Financial Times’ta çıkan habere göre, İngiltere ve İtalya Suudi Arabistan’ın teklifini desteklerken Japonya buna karşı çıkıyor.
Japonya, İngiltere ve İtalya Aralık ayında ABD’nin F-35 ve Eurofighter’ından daha gelişmiş, son teknoloji sensörler ve teknolojiye sahip bir savaş jeti geliştirmek için bir araya geleceklerini açıklamışlardı.
Riyad’ın lobi çalışmaları son haftalarda hız kazandı. Financial Times’a göre Temmuz ayında Suudi hükümeti, Japonya Başbakanı Fumio Kishida ile Veliaht Prens Muhammed bin Salman arasında Cidde’de yapılan bir toplantı sırasında Tokyo’ya ortaklığa katılması için doğrudan bir talepte bulundu.
Ancak İngiltere, Japonya ve İtalya, Suudi Arabistan’ın projeye ne kadar teknolojik yetenek katabileceği konusunda endişelerini dile getirdi.
Son dönemde Suudi Arabistan, yerli savunma sanayisini güçlendirmek ve krallığın en büyük silah tedarikçisi olan ABD ile olan ittifakının dışında güvenlik bağlantılarını genişletmek istiyor. ABD’nin Suudi Arabistan ile Yabancı Askeri Satışlar (FMS) sistemi kapsamında yaklaşık 126 milyar dolarlık aktif silah anlaşması bulunuyor.
Suudi Arabistan, ABD’nin ülkesindeki insan hakları endişeleri ve Yemen’deki savaşa müdahil olması nedeniyle silah teminini kısıtlayabileceği endişesiyle yeni savunma ortakları arayışına girdi.
Geçtiğimiz günlerde Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) koordinasyonunda Suudi Arabistan ile BAYKAR, ASELSAN ve ROKETSAN firmaları arasında yeni işbirliği anlaşmaları imzalandı. Başkanlığın açıklamasına göre, BAYKAR firması ile SAMI (Saudi Arabia Military Industries) arasında Suudi Arabistan’da insansız hava araçlarının yerel üretimine yönelik bir anlaşma imzalandı. Ayrıca ASELSAN ile NCMS firması arasında elektro-optik sistemler ve güdüm kitleri teknolojileri konusunda mutabakat muhtırası imzalandı. Yine ROKETSAN firması ile NCMS firması arasında akıllı mühimmatlar ve güdüm kitleri teknolojileri konusunda mutabakat muhtırası imzalandı.
Bu arada Almanya, Suudi Arabistan’ın Eurofighter uçağı alma girişimlerini, satışın Yemen savaşının sona ermesine bağlayarak engelledi. Almanya, Washington Post ve Middle East Eye köşe yazarı Cemal Kaşıkçı’nın 2018 yılında İstanbul’daki Suudi konsolosluğunda öldürülmesinin ardından Suudi Arabistan’a silah satışını durdurmuştu. Temmuz ayında Berlin, silah satışları üzerindeki bazı kısıtlamaları gevşetti, ancak Eurofighter jetlerinin teslimatını engellemeye devam edeceğini söyledi.
Türkiye ve BAE gibi bölgesel güçlerin yanı sıra Suudi Arabistan da kendi yerli silah sanayisini geliştirmek için çaba sarf ediyor; bu da Batılı devletlerin silah satışlarına olan bağımlılığını azaltabilecek bir hamledir.
