İran’ın Cumartesi günü geç saatlerde İsrail’e fırlattığı 300’den fazla silahlı insansız hava aracı ve uzun menzilli füzeden oluşan saldırı, benzersiz bir savunma yanıtıyla karşılandı.
İsrail ordusuna göre mermilerin yüzde doksan dokuzu engellendi ve sadece bir avuç balistik füze İsrail topraklarına düştü. Bu füzeler ülkenin güneyindeki iki hava üssüne düştü ve çok az zarar verdi.
İsrail Savunma Kuvvetleri’nin baş sözcüsü Daniel Hagari, Pazar günü erken saatlerde yaptığı açıklamada, “İran saldırısı planlandığı gibi engellendi “ dedi.
İsrail’in saldırıyı engelleyebilmesi ve can kaybını önleyebilmesi İsrail Hava Savunma Dizisi’ni de içeren “çok katmanlı” füze savunma sisteminin önemli bir rolü vardır. İsrailli askeri yetkililer, dizinin uzun menzilli mermileri fiziksel olarak engellemeyi amaçlayan Arrow unsurlarının, İran saldırısı sırasında başarıyla konuşlandırıldığını belirtti.
Bazı Körfez ülkeleri, aralarında Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin de bulunduğu, İran’ın saldırı planlarına dair hayati önem taşıyan istihbarat ve gerçek zamanlı izleme verilerini paylaşarak Tahran’ın saldırısının engellenmesine katkıda bulunmuşlardır.
Wall Street Journal, Mısırlı, Suudi ve ABD’li yetkililere dayandırdığı haberinde, Körfez ülkelerinden sağlanan istihbarat ve radar izleme bilgilerinin hava savunmasının başarısı için hayati önem taşıdığını belirtti.
Körfez’deki farklı ülkelerden gelen erken uyarı radar izleri, Katar’daki El Udeid Hava Üssü’nde bulunan ABD tarafından işletilen Birleşik Hava Operasyonları Merkezi’ne (CAOC) insansız hava aracı ve füze izlerini iletti. CAOC merkezi de bu bilgileri karadaki, havadaki ve denizdeki hava savunma unsurlarına aktardı.
İsrail’e ABD, İngiltere ve Fransa gibi uluslararası ortakların yanı sıra henüz kamuoyuna açıklanmayan Orta Doğu müttefikleri de yardım etti. ABD savaş uçakları ve iki Arleigh Burke Sınıfı Güdümlü Füze Destroyeri, USS Arleigh Burke (DDG-51) ve USS Carney (DDG-64), füze ve drone saldırısının önlenmesinde görev aldı. Kraliyet Hava Kuvvetlerine ait Güney Kıbrıs’ta konuşlu Typhoon savaş uçakları da katıldı. Fransa’da Rafale savaş uçakları ile Suriye üzerinde bir düzine kamikaze İHA düşürdü. Güdümlü füze destroyerleri ilk kez balistik füzeleri engellemek üzere geliştirilmiş dört ila yedi adet Standart Füze 3 (SM-3) ateşledi.
İsrail ordusu sözcüsü Hagari, İran saldırısına verilen yanıtı askeri savaş tarihindeki “en eşsiz hava savunma savaşlarından biri” olarak nitelendirerek, birkaç saat içinde gerçekleşen saldırıyı durdurmak için konuşlandırılan çok sayıda savaş uçağı ve füze önleyiciye atıfta bulundu.
F-35 UÇAKLARI İSRAİL SINIRININ ÖTESİNE GEÇTİ
Hava savunması, ABD ordusunun Merkez Komutanlığı (CENTCOM) tarafından işletilen İran yakınlarındaki ileri üslerden gelen erken radar uyarıları ile başladı.
Bu radarlar ilk olarak İran, Irak ve Yemen’den ateşlenen insansız hava araçlarını ve daha sonra da balistik ve seyir füzelerini tespit etti.Uyarıların alınmasının ardından Batılı savaş uçakları ve hava savunma sistemleri, İran’dan İsrail’e doğru yönelen füze ve insansız hava araçları dalgasını durdurmak üzere çeşitli Orta Doğu ülkelerine konuşlandırıldı.
Halihazırda havada bulunan İsrail F-35 hayalet savaş uçakları, gelen füze ve kamikaze İHA’ların büyük bir kısmını engellemek için İsrail sınırlarının ötesine geçti.
İsrail, 2021 yılında ABD liderliğindeki bölgesel askeri komutanlığa, Arap devletleriyle imzalanan İbrahim Anlaşmaları’nın ardından resmen katıldı. IDF katılım tarihinden bu yana Orta Doğu Hava Savunma İttifakı olarak adlandırılan bir ağın parçası olarak, hava savunmasına vurgu yapan yıllık savaş oyunlarına katıldı.
İsrail ordusunun verilerine göre İran tarafından fırlatılan 170 silahlı insansız hava aracından hiçbiri İsrail hava sahasına giremedi. IDF ayrıca kendisine doğru gelen 30 seyir füzesinden 25’inin ülke sınırları dışında İsrail jetleri tarafından düşürüldüğünü açıkladı.
İlk önleme aşamasını geçebilen füzeler ve insansız hava araçları, sadece İsrail üzerinde değil komşu ülkelerde de GPS sinyalinin yaygın ve kasıtlı olarak bozulmasıyla mücadele etmek zorunda kaldı.
İSRAİL’İN KATMANLI HAVA SAVUNMA SİSTEMİ
İsrail’in hava savunma sistemi, uzun menzilli balistik füzeleri önlemek için Arrow sistemini, orta ve kısa menzilli füzeleri engellemek için David’s Sling sistemini ve kısa menzilli roketleri durdurmak için Demir Kubbe ( C-DOME) sistemini içeren çok katmanlı bir yapıdan oluşmaktadır. Bu sistemler, İsrail’i hava saldırılarına karşı korumak için birlikte çalışır.
İsrail’in hava savunma sistemi, son yıllarda İran ve Filistinli gruplar tarafından yapılan saldırılara karşı oldukça etkili olmuştur. Demir Kubbe sistemi, Gazze’den atılan roketlerin %90’ından fazlasını engelleme konusunda başarılı olmuştur.
Ancak bu sistemler kusursuz değildir. Bazı saldırılarda füzeler ve İHA’lar İsrail hava sahasına girmeyi başarmıştır. Ayrıca, Demir Kubbe sisteminin yüksek maliyeti ve bazı durumlarda sivil yerleşim yerlerine zarar verme riski de eleştirilere konu olmuştur.
ARROW ÖNLEYİCİLERİ YÜKSEK İRTİFADA BALİSTİK FÜZELERİ İMHA ETTİ
Tahran’ın ateşlediği 120 balistik füzenin çoğunun Arrow füzeleri tarafından imha edildiği yaklaşık olarak kesinleşti.
Arrow’un önleyicileri, balistik füzelerin yüksek irtifadaki yörüngeleriyle eşleşerek onları uzay uçuşuna yakın bir irtifada vurmak üzere tasarlanmıştır. Kudüs de dahil olmak üzere İsrail’in güney, kuzey ve orta kesimlerinde yaygın olarak verilen alarmların ve gece gökyüzünün Arrow önleme füzelerinin sayısız parlak ışıkıyla aydınlanmasının muhtemel nedeni budur.
İsrail hava sahasına giren “az sayıdaki” balistik füze güney Negev çölündeki Nevatim hava üssüne isabet etti. İsrail Savunma Kuvvetleri, İsrail Hava Kuvvetleri’ne bağlı mühendislerin, dün gece İran’ın geniş çaplı saldırısının ana hedefi olduğu bildirilen Güney İsrail’deki Negev Çölü’ndeki Nevatim Hava Üssü’nde pistteki bir deliği onarırken çekilmiş görüntülerini yayınladı.
İsrail merkezli bir savunma analisti olan Yaakov Lappin, saldırının “İran için büyük bir stratejik başarısızlık” ve “[İran’ın] güç projeksiyonunun temel ilkelerinden biri olan konvansiyonel füze ve İHA cephaneliklerinin çöküşü” olduğunu söyledi.
YILDIZ SAVAŞLARI SAVUNMA PROGRAMI BUNA DEĞDİ
İsrail Füze Savunma Organizasyonu (IMDO) Direktörü Moshe Patel, İsrail’in “Yıldız Savaşları” programı olarak bilinen uzun menzilli füze savunmasına yapılan yaklaşık 40 yıllık yatırımın, İran’ın cumartesi gecesi gerçekleştirdiği büyük saldırıya karşı nihayet sonuç verdiğini söyledi.
Patel, “Uzun menzilli füze savunmasına ihtiyaç duyacağımız senaryoların hayal ürünü olduğunu düşünenler nihayet gerçeğin ne olduğunu gördüler.” dedi. Uzun menzilli füzelere karşı savunma programının 1986 yılında, ABD Başkanı Ronald Reagan’ın da (Sovyetler Birliği’ne karşı ABD için) gerçekten etkili bir füze savunması fikrine kapıldığı dönemde başladığını belirtti.
Patel, Irak’ın 1991 yılında İsrail’e bir dizi uzun menzilli Scud füzesiyle saldırmasının ardından programın hız kazandığını, 2006’daki İkinci Lübnan Savaşı’nda Hizbullah İsrail’e füze yağdırana kadar füze savunmasının hala savunma kurumunun “unutulmuş üvey çocuğu” gibiydi ve IDF komutanları tarafından sınırlı kaynakların israfı olarak görüldüğünü ifade etti.
Sonunda, Hamas ve Hizbullah roketlerine karşı kısa menzilli savunma sağlayan Demir Kubbe, siyasi sınıf arasında “gözde çocuk” haline geldi. Buna rağmen Arrow füze sistemi geliştirilmeye devam etti ve II ve III versiyonlarıyla donatıldı. İsrail ayrıca orta seviye savunma, insansız hava araçları ve seyir füzeleri için David’s Sling’i de geliştirdi.
Arrow ve David’s Sling, cumartesi ve pazar günleri arasında bir gecede İran ve vekillerinden gelen 300’den fazla hava tehdidine karşı İsrail’in savunmasının bel kemiğiydi.
Kaynaklar: FT, timesofisrael, İsrail Savunma Bakanlığı, IRNA news Agency,
