Rusya’nın Karadeniz Filosuna ait elektronik istihbarat gemisi Ivan Khurs’un 24 Mayıs’ta üç tanımlanamayan insansız Deniz Aracı (İDA) tarafından saldırıya uğradığı iddia edildi.
Rusya Savunma Bakanlığı sözcüsü Igor Konashenkov, “Ukrayna Silahlı Kuvvetleri, Türkiye Cumhuriyeti’nin münhasır ekonomik bölgesinde yer alan Türk Akımı ve Mavi Akım gaz boru hatlarının güvenliğini sağlamakla görevli olan Karadeniz Filosu gemisi ‘Ivan Khurs’a üç insansız deniz aracıyla başarısız bir saldırı girişiminde bulundu” dedi.
Bakanlığın açıklamasında, “Gemi, Boğaz’ın kuzeydoğusundaki 140 kilometrelik bir mesafede bulunuyordu ve herhangi bir hasar almadı” denildi.
Nord Stream Boru Hattı’nın patlaması sonrasında deniz güvenliğinin güçlendirildiğini belirten Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’ni Ivan Khurs’a yönelik saldırı girişiminden sorumlu tuttu. Ukraynalı yetkililer henüz durumla ilgili bir açıklama yapmadı.
Rus devlet medyası RIA Novosti, Ivan Khurs’un “filo ile iletişim kontrolü sağlamak” ve “istihbarat ve elektronik harp yapmak” amacıyla tasarlandığını belirtti.
Bu sınıftaki gemiler, Rus Donanması’na istihbarat toplama, gözetleme, elektronik harp, komuta ve kontrol, haberleşme, filo yönetimi ve sinyal istihbaratı gibi özel görevleri yerine getirmek için tasarlanmıştır. Ayrıca hava savunma füze sistemlerinin tespit ve izlenmesini de gerçekleştirebilirler.
Ivan Khurs sınıfı gemi, 4.000 ton deplasmanla, 13.000 km’den fazla seyir menzili olan ve 14.5 mm KPV ağır makineli tüfek ile birkaç taşınabilir hava savunma sistemi (MANPADS) ile donatılmıştır. KPV, 14.5×114 mm kalibreli mühimmat ile genellikle zırhlı araçlarda, uçaklarda, gemilerde ve sabit savunma sistemlerinde kullanılır. Bu makineli tüfeğin yüksek penetrasyon kabiliyeti gibi bazı önemli avantajları vardır. KPV, hava soğutmalı bir sistem kullanır ve atış hızı genellikle dakikada 600-750 mermi arasında değişir.
Ivan Khurs keşif gemisi, 1820 projesi kapsamında inşa edilen iki gemiden biridir. Rus Donanması envanterinde toplamda 2 gemi bulunmaktadır. Gemide 120 denizci görev yapmaktadır.
Ivan Khurs gemisinin saldırıya uğradığı bildirilen yerden Ukrayna kontrolündeki Karadeniz’e olan uzaklık yaklaşık 400 km’den fazladır.
27 Nisan 2017’de İstanbul’un Kilyos açıklarında bir yük gemisiyle çarpışan Rus donanmasına ait Liman adlı istihbarat gemisi battı. Gemideki 78 personel kurtarıldı. Kazaya yoğun sisin neden olduğu bildirilmişti. Liman gemisinin görevi istihbarat toplamak ve sinyal keşfi yapmaktı.
Açık kaynaklara göre, Türkiye’nin çevresindeki ülkeler arasında Rusya’nın istihbarat görevlerinde (SIGINT/ELINT) en fazla gemiye sahip olduğunu görüyoruz. Rus Donanması, çoğu eski Sovyet döneminde inşa edilen dokuz farklı sınıfta (Moma sınıfı, Vishnya sınıfı, Balzam sınıfı, Marshal Nedelin sınıfı, Alpinist sınıfı, Yuri Ivanov sınıfı, Baklan sınıfı, Proje 7452 ve Proje 22010) toplamda 18 adet istihbarat gemisine sahiptir. Bu gemilerin dördü Karadeniz Filosu’nda görev yapmaktadır (2 adet Moma sınıfı, 1 adet Vishnya sınıfı ve Yuri Ivanov sınıfı).
